Vragen van het lid Gesthuizen (SP) aan de minister van Justitie over het aan het werk zetten van gedetineerden (ingezonden 8 oktober 2010).

Antwoord van staatssecretaris Teeven (Veiligheid en Justitie) (ontvangen 4 november 2010) Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 323.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de plannen van de Britse minister van Justitie om gedetineerden 40 uur per week aan het werk te zetten en de opbrengsten hiervan voor een deel ten goede te laten komen aan de slachtoffers van de delicten?¹ Wat is uw eerste reactie hierop? Deelt u de mening dat deze Britse plannen creatief zijn en nader bestudeerd verdienen te worden?

Antwoord 1

Ja. De plannen van de Britse minister van Justitie vind ik interessant. Hierbij wil ik wel opmerken dat de situatie in het Verenigd Koninkrijk niet direct te vergelijken is met onze Nederlandse detentiesituatie.

In Nederland wordt, indien de rechter een schadevergoedingsmaatregel heeft opgelegd, door het CJIB de schade vergoeding voor het slachtoffer geïnd. Dit is ook mogelijk als de dader in detentie verblijft.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het belangrijk is dat gedetineerden aan structuur en dagritme wennen? Zo ja, deelt u tevens de mening dat zinvolle arbeid hieraan bij kan dragen en dat dit eraan kan bijdragen dat recidive wordt voorkomen?

Antwoord 2

Ja. Ik ben van mening dat van arbeid een resocialiserende werking kan uitgaan door arbeidsgewenning en het leren omgaan met de eisen die aan de arbeidsprestatie worden gesteld. Aldus kan ook een bijdrage worden geleverd aan het terugdringen van recidive, indien betrokkene na ommekomst van de detentie naar werk kan worden geleid.

Vraag 3

Is het aanbod van arbeid in penitentiaire inrichtingen in Nederland de laatste jaren toe- of afgenomen? Welke maatregelen heeft u inmiddels genomen naar aanleiding van de constatering van de Inspectie voor de Sanctietoepassing in het Jaarbericht 2009 dat de arbeid het meest kwetsbare onderdeel van het dagprogramma is en vaak uitvalt?²

Antwoord 3

Het aanbod van arbeid in penitentiaire inrichtingen varieert per regio. Ook het gevangeniswezen heeft last van de economische crisis in Nederland. In sommige penitentiaire inrichtingen is sprake van een volledig dekkend aanbod aan betaald werk, in andere inrichtingen is het aanbod beperkter. Naar aanleiding van de constatering van de Inspectie voor de Sanctietoepassing in het Jaarbericht 2009 zijn maatregelen getroffen om de organisatie van de arbeid in het gevangeniswezen te verbeteren, zowel qua organisatie, als qua inhoud en samenhang met andere activiteiten binnen het dagprogramma, zoals scholing. Het verkrijgen van zinvol werk binnen en buiten de overheid neemt hierbinnen een belangrijke plaats in.

Vraag 4

Bent u bereid te overleggen uw Britse collega om te bezien welke onderdelen van deze plannen overgenomen zouden kunnen worden door Nederland en ingevoerd zouden kunnen worden in de penitentiaire inrichtingen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 4

Er zijn vele contacten met het gevangeniswezen in het Verenigd Koninkrijk; vanzelfsprekend wordt hier ook bezien op welke wijze in het Verenigd Koninkrijk het dagprogramma is ingericht, de wijze waarop arbeid wordt verricht en de honorering daarvan.

Zoals ik in mijn antwoord op vraag 1 heb aangeven is de Nederlandse detentiesituatie niet direct te vergelijken met de situatie in het Verenigd Koninkrijk. Arbeid vormt een belangrijk onderdeel van het dagprogramma, maar wordt in Nederland voor 20 uur aangeboden. Binnen het huidige dagprogramma is het niet mogelijk om arbeid voor 40 uur aanbieden, omdat gedetineerden tevens recht hebben op andere activiteiten, zoals luchten, recreatie en bezoek. Daarnaast is arbeid in detentie op dit moment niet kostendekkend. Dat lijkt met arbeid van 40 uur zeker niet anders te zijn.

---

1 http://online.wsj.com/article/SB10001424052748704631504575532162795754060.html en http://headlines.nos.nl/forum.php/list_messages/21918

2 Inspectie voor de Sanctietoepassing, Jaarbericht 2009: http://www.ist.nl/images/J-1195_ISt_Jaarbericht2009%20(repro%20versie)_tcm56–264685.pdf