Vragen van het lid Timmermans (PvdA) aan de minister van Buitenlandse Zaken over het voornemen van de Amerikaanse procureur-generaal die de gerechtelijke bewijsvoering van ruim honderd CIA zaken wil staken (ingezonden 6 juli 2011).

Antwoord van minister Rosenthal (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 7 september 2011).

Vraag 1

Kent u de berichten dat de Amerikaanse procureur-generaal, Eric Holder, van plan is om het onderzoek naar ruim honderd CIA-zaken die sinds 2001 lopen, te staken?¹

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2 t/m 5

Zo ja, wat is uw oordeel over het gegeven dat de Amerikaanse procureur-generaal dit wenst te doen?

Deelt u de mening dat het sluiten van de onderzoeksvraag in deze zaken niet in lijn ligt met de internationaalrechtelijke verplichtingen die de Verenigde Staten op het vlak van mensenrechten zijn aangegaan? Indien nee, waarom niet?

Bent u bereid de Amerikaanse autoriteiten blijvend aan te spreken over de internationaalrechtelijke verplichtingen die zij zijn aangegaan op het gebied van het eerbiedigen van mensenrechten? Zo ja, op welke wijze gaat u dit doen? Zo nee, waarom niet?

Bent u tevens bereid de Amerikaanse autoriteiten aan te sporen om de gerechtelijke bewijsvoering van de ruim 100 CIA zaken voort te zetten? Zo ja, op welke wijze gaat u dat doen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 2 t/m 5

In bijna honderd zaken heeft de procureur-generaal, Eric Holder, besloten om het onderzoek naar vermeende marteling door CIA-agenten te sluiten. Naar zijn mening is in deze zaken terecht geconstateerd dat er geen grond is voor vervolging. De procureur-generaal heeft wel besloten een diepgaand strafrechtelijk onderzoek te starten naar de dood van twee personen in CIA-detentie. Aan deze beslissing is twee jaar onderzoek voorafgegaan door Assistent U.S. Attorney John Durham die in afwijking van gangbare procedures daartoe was aangewezen om een onafhankelijk oordeel te waarborgen.

Uit internationale verdragen waar de Verenigde Staten partij bij zijn, zoals het Verdrag tegen Marteling, volgt dat staten gehouden zijn onverwijld onafhankelijk onderzoek te starten indien er redelijke grond is dat marteling heeft plaatsgevonden op diens grondgebied. De Amerikaanse procureur-generaal heeft onafhankelijk onderzoek gedaan voordat is besloten verder onderzoek naar een deel van deze zaken te sluiten. In twee zaken heeft de Amerikaanse procureur-generaal aanleiding gezien wel verder strafrechtelijk onderzoek uit te voeren. De Verenigde Staten houden zich derhalve aan internationale verplichtingen. Er is dan ook geen reden de Verenigde Staten op dit punt aan te spreken.

---

1 Amnesty International – 1 juli 2011 – US must reconsider closure of CIA cases.