Vragen van de leden Helder en Kortenoeven (beiden PVV) aan de minister van Veiligheid en Justitie over het bericht «Nederland doet werk voor Turks OM» (ingezonden 23 mei 2011).

Antwoord van minister Opstelten (Veiligheid en Justitie) (ontvangen 15 juni 2011).

Vraag 1

Bent u op de hoogte van de berichten: «Çagatay Çetin heeft Turkije beledigd»¹ en «Nederland doet werk voor Turks OM»?²

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2, 3

Klopt het dat de bedoelde Turkse rechter, die in Nederland in de asielprocedure zit, op verzoek van Turkije in Nederland door een Nederlandse rechter-commissaris is gehoord wegens het beledigen van de Turkse nationaliteit en staat, omdat hij vindt dat er genocide is gepleegd op Armeniërs en andere christelijke minderheden en zich tevens kritisch heeft uitgelaten over de Turkse bezetting in Noord-Cyprus?

Deelt u de mening dat het meewerken van Nederland aan dit rechtshulpverzoek van Turkije moreel verwerpelijk is omdat wordt meegwerkt aan de beperking van vrijheid van meningsuiting? (Werkt Nederland hierdoor in principe mee aan censuur door de Turkse staat)? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat gaat u hieraan doen?

Antwoord 2, 3

Turkije heeft door middel van meerdere rechtshulpverzoeken verzocht om betrokkene te horen. In de rechtshulpverzoeken zijn meerdere feiten genoemd waar in Turkije onderzoek naar wordt gedaan. Ik kan over deze feiten geen mededelingen doen. Omdat de rechtshulpverzoeken nog in behandeling zijn, kan ik op dit moment geen uitsluitsel geven op de vraag of Nederland medewerking aan (delen van) deze rechtshulpverzoeken zal weigeren.

Na ontvangst van alle uitvoeringsstukken zal door mij een afweging worden gemaakt welke informatie verstrekt kan worden aan de Turkse autoriteiten en welke niet.

Vraag 4

Op welke gronden kan het betreffende verzoek welk Turkije aan Nederland heeft gedaan, worden geweigerd?

Antwoord 4

Nederland kan op basis van artikel 2 sub a van het Europees rechtshulpverdrag (ERV) weigeren om rechtshulp te verlenen, indien het verzoek betrekking heeft op strafbare feiten die door Nederland als een politiek misdrijf of een met een dergelijk misdrijf samenhangend feit worden beschouwd. Nederland heeft daarnaast bij het ERV een voorbehoud gemaakt dat er geen medewerking wordt verleend indien er gegronde vermoedens bestaan dat een rechtshulpverzoek gebaseerd is op een vervolging van een persoon gebaseerd op zijn/haar geloof- of politieke overtuiging, zijn/haar nationaliteit, het ras of de groep van de samenleving waartoe hij/zij behoort.

Vraag 5

Wordt er bij de rechtshulpverzoeken aan Nederland vanuit het buitenland een selectie gemaakt? Zo ja, op basis waarvan komt de selectie tot stand en wordt er vervolgens geprioriteerd?  Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5

Bij ontvangst van elk rechtshulpverzoek wordt beoordeeld of dit voor inwilliging in aanmerking komt. Of dat het geval is, hangt af van de aard van de gevraagde onderzoekshandeling en van de (verdrags)relatie die tussen Nederland en het verzoekende land bestaat. Bij de rechtshulpverzoeken waaraan medewerking wordt verleend vindt prioritering plaats al naar gelang de verzochte rechtshulp een spoedeisend karakter heeft.

Vraag 6

Wat gaat u doen om te voorkomen dat een land als Turkije, waar de vrijheid van meningsuiting zo onder druk staat, kan toetreden tot de EU?

Antwoord 6

In het onderhandelingsraamwerk uit 2005 is vastgelegd dat toetreding tot de EU het doel is van de onderhandelingen met Turkije. Tegelijkertijd is overeengekomen dat de onderhandelingen een open-eindeproces zijn, waarvan de uitkomst (en derhalve toetreding) niet op voorhand kan worden gegarandeerd. Turkije is aan zet om aan de voorwaarden voor lidmaatschap te voldoen.

---

1 http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2664/Nieuws/article/detail/2433620/2011/05/19/Turkse-rechter-in-Nederland-verhoord-over-beschuldiging-waar-hij-voor-vluchtte.dhtml

2 http://www.geenstijl.nl/mt/archieven/2011/05/wtf_nederlands_om_doet_werk_vo.html#comments