Vragen van het lid Van Gent (GroenLinks) aan de minister-president, de minister van Algemene Zaken over de uitspraken van theoloog en dichter Huub Oosterhuis over de inhoud van de kersttoespraak van H.M. de Koningin (ingezonden 23 februari 2011).

Antwoord van minister-president Rutte (Algemene Zaken) (ontvangen 3 maart 2011).

Vraag 1 t/m 5

Kent u de berichten¹ dat H.M. de Koningin naar zeggen van de theoloog en dichter Huub Oosterhuis in haar kersttoespraak van 2010 allerlei dingen niet heeft kunnen zeggen die ze wel had willen zeggen vanwege een interventie van de PVV en/of de heer Wilders? Zo ja, kloppen deze berichten?

Hoe groot is op dit moment volgens u de uitingsvrijheid van de koningin?

Zijn er na uw aantreden afspraken gemaakt tussen u en H.M. de Koningin over de mate van uitingsvrijheid van H.M. de Koningin, leden van het Koninklijk Huis en van de koninklijke familie? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke ruimte gunt u H.M. de Koningin om in gevallen waarin uw staatsrechtelijke verantwoordelijkheden zich minder doen gelden, bijvoorbeeld in het geval van de persoonlijk getinte kersttoespraken, haar eigen opvattingen publiekelijk te formuleren?

In hoeverre bent u bereid H.M. de Koningin publiekelijke ruimte te bieden voor haar eigen opvattingen? Maakt het daarbij verschil of haar opvattingen al dan niet stroken met de uwe of die van de PVV? En hoe verhoudt zich dit tot de aan eenieder in de Grondwet en mensenrechtenverdragen toegekende uitingsvrijheden?

Bent u van mening dat een louter ceremonieel koningschap welbeschouwd een betere oplossing is, omdat het staatshoofd dan op eigen gezag zijn of haar toespraken kan vormgeven zonder dat uw ministeriële verantwoordelijkheden direct geactiveerd zullen worden?

Antwoord 1 t/m 5

Het bericht in De Telegraaf van 19 februari 2011 over uitlatingen van de heer H. Oosterhuis is door hemzelf voorzien van een reactie in de media.

Voor de toespraken van H.M. de Koningin geldt de ministeriële verantwoordelijkheid. Dat is ook het geval bij de Kersttoespraak waaraan zij traditiegetrouw een meer persoonlijke invulling geeft. Over het contact tussen de Koningin en de minister-president worden geen mededelingen gedaan.

Voor beantwoording van de laatste vraag verwijs ik naar mijn eerdere beantwoording van vragen van het lid Van Gent op 17 november 2010 (Handelingen II 2010/1, 2337).

---

1 «Koningin wordt zwaar gecensureerd», De Telegraaf 19 februari 2011.