Vragen van het lid Van der Steur (VVD) aan de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie over de benoeming van nieuwe notarissen (ingezonden 7 januari 2011).

Antwoord van staatssecretaris Teeven (Veiligheid en Justitie) (ontvangen 7 februari 2011) Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 1235. 

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «We moesten zeven maanden wachten op standplaats»?¹

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Hoeveel personen die een verzoek voor benoeming tot notaris doen, dienen een ondernemingsplan in bij een Commissie van deskundigen zoals bedoeld in art 7 van de Wet op het notarisambt (wna)? In hoeveel gevallen komt de Commissie tot een positief dan wel een negatief advies?

Antwoord 2

In 2009 zijn 52 plannen bij de Commissie van deskundigen voor het notariaat ingediend en rekening houdend met begin- en eindvoorraad zijn er 53 positieve adviezen uitgebracht. Er zijn 4 negatieve adviezen uitgebracht. 2 ondernemingsplannen zijn door de aanvragers ingetrokken.

Vraag 3

In hoeveel gevallen betreft het een adviesaanvraag voor de vestiging van een nieuw notariskantoor? In hoeveel gevallen komt de Commissie tot een positief dan wel een negatief advies?

Antwoord 3

Er is in 2009 één plan ingediend voor de vestiging van een solitair (één notaris) kantoor, dit plan heeft een negatief advies gekregen.

Vraag 4

Klopt het dat adviesaanvragen bij derden van de Commissie vertrouwelijk zijn en dat aanvragers niet in de gelegenheid worden gesteld om kennis te nemen van adviezen van derden noch in de gelegenheid worden gesteld om hierop te reageren? Zo ja, acht u dit wenselijk?

Antwoord 4

Eventuele bij derden verkregen informatie kan door de commissie worden betrokken in haar advies over het ingediende ondernemingsplan. Dit advies wordt uiteraard aan de aanvrager medegedeeld met een motivering. De aanvrager kan tegen het advies van de commissie bezwaar maken.

Vraag 5

Aan de hand van welke criteria geeft de Commissie een positief of een negatief advies over een ondernemingsplan? Klopt het dat de Commissie zwaardere eisen stelt aan een ondernemingsplan voor de vestiging van een nieuw notariskantoor?

Antwoord 5

De criteria voor een oordeel over ingediende ondernemingsplannen zijn onder meer vastgelegd in het Besluit ondernemingsplan notarissen (artikel 3) met verdere uitwerking in de Procedure en voorschriften indienen ondernemingsplan. Deze regelgeving is op de website van het Bureau Financieel Toezicht (BFT) raadpleegbaar. Er vindt bij de beoordeling een risicoanalyse plaats van de verschillende criteria. Aan een ondernemingsplan voor een nieuw kantoor worden geen zwaardere eisen gesteld dan aan een ondernemingsplan voor een bestaand kantoor. Wel wordt bij vestiging van een nieuw kantoor gevraagd om een gedegen marktanalyse en dient daarbij de concurrentie terdege te worden betrokken. Door de Commissie van deskundigen wordt via het BFT in kaart gebracht hoe de resultaten zijn van de andere notariskantoren en dit wordt bij de beoordeling ook meegenomen. Zoals bekend is er sinds enige jaren sprake van aanzienlijk lagere aantallen akten en derhalve minder omzet, hetgeen mede aanleiding is dat veel notariskantoren in financieel zwaar weer terecht zijn gekomen.

Vraag 6

Is het waar dat aanvragers de persoonlijke financiële administratie van henzelf en hun partner moeten overleggen aan de Commissie? Zo ja, welke is de rede voor deze eis?

Antwoord 6

De indiener van een ondernemingsplan wordt gevraagd om gegevens omtrent inkomen en het vermogen. Dit verzoek vloeit voort uit de eisen van artikel 7, eerste lid, van de Wet op het notarisambt, waar is vermeld dat de verzoeker over voldoende financiële middelen beschikt om een kantoor te houden dat in overeenstemming is met de eisen van het ambt en dat op redelijke gronden mag worden verwacht dat na drie jaren de praktijk kostendekkend kan worden uitgeoefend. De reden voor deze eis is om te voorkomen dat een pas benoemde notaris in financiële moeilijkheden komt, waarbij niet alleen zijn kantoorfinanciering, maar ook de cliëntengelden op de derdengeldrekening mogelijk in gevaar komen.

Vraag 7

Hoe beoordeelt u de termijn van 8 maanden die ligt tussen de adviesaanvraag bij de Commissie van deskundigen en het besluit op een verzoek tot benoeming als notaris?

Antwoord 7

De Commissie van deskundigen dient binnen drie maanden te adviseren met inachtneming van art. 6, 7 en 8 van het Besluit ondernemingsplan. Een langere termijn is derhalve in strijd met de regelgeving. In relatie tot het artikel in het Financieel Dagblad van 6 januari 2011 is mij door de commissie van deskundigen medegedeeld dat in casu het advies binnen de wettelijke termijn is afgegeven. Op grond van artikel 8, vierde lid, van de Wet op het notarisambt geldt een termijn van 5 maanden na ontvangst van een verzoek tot benoeming tot notaris. Daarbij kan het onder omstandigheden voorkomen dat pas later een beslissing kan worden genomen in verband met het niet geheel compleet zijn van de gegevens of informatie die benodigd zijn voor de benoeming.

Vraag 8 en 9

Is het waar dat voor de toelating van het in het artikel genoemde notariskantoor twee jaar lang geen nieuw notariskantoor is geopend in Nederland? Zo ja, hoe verklaart u dit lage aantal?

Acht u het lage aantal nieuwe notariskantoren een beperking van de marktwerking op de notarismarkt?

Antwoord vragen 8 en 9

Zoals vermeld in het antwoord bij vraag 2 is er in 2009 één plan ingediend in de categorie «vestiging van een solitair kantoor», dit plan heeft een negatief advies gekregen. In 2010 zijn er 6 plannen in deze categorie ingediend, twee plannen hebben een positief advies met reserve gekregen, 3 plannen een negatief advies en één plan is nog in behandeling.

Ik acht het aantal nieuwe notariskantoren geen beperking van de marktwerking op de notarismarkt. De notarissen hebben de afgelopen jaren te kampen met een teruglopend aanbod van werk. Vooral in de vastgoedsector worden minder woningen en bedrijfspanden gebouwd en verkocht en zijn er derhalve ook minder akten nodig voor eigendomsoverdracht en hypotheken. Een geringer aanbod van nieuwe notariskantoren is daarom een evenwichtige reactie in relatie tot het teruglopend aanbod van notarieel werk.

---

1 Financieel Dagblad, 6 januari 2011.