Vragen van het lid Ulenbelt (SP) aan de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over grote tekorten en ontslagen bij de sociale werkvoorziening (ingezonden 24 december 2010).

Antwoord van staatssecretaris De Krom (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) (ontvangen 18 januari 2011).

Vraag 1

Bent u bekend met de grote tekorten die ontstaan bij de SW-voorzieningen (sociale werkvoorzieningen) in het land als gevolg van de rijksbezuinigingen in 2011, zoals bijvoorbeeld in Sittard, Gouda en Amsterdam?¹²

Antwoord 1

De door u aangehaalde berichtgeving is mij bekend.

Vraag 2, 3, 4, 5 en 7

Kunt u een overzicht geven van de SW-bedrijven waarbij eind 2010 een tekort op de begroting is ontstaan? Kunt u een overzicht geven van de SW-bedrijven die naar verwachting in 2011 een niet sluitende begroting kunnen presenteren en naar verwachting tekorten zien ontstaan? Zo ja, kunt u per SW-bedrijf de grootte van het tekort aangeven? Zo nee, waarom niet?

Wat is volgens u de reden dat een groot deel van de SW-bedrijven met tekorten op de begroting te maken heeft? Kunt u dit toelichten?

Hoeveel mensen van het ondersteunend personeel bij SW-bedrijven zijn vanwege de bezuinigingen ontslagen of kregen geen contractverlenging?²

Wat betekent het ontslag van het ondersteunend personeel voor de begeleiding van mensen met een SW-indicatie binnen het SW-bedrijf en daarbuiten? Kunt u dit toelichten?

Hoeveel SW-bedrijven hebben een vacaturestop ingevoerd voor SW-geindiceerden, zoals in Den Haag?³ Hoeveel SW-bedrijven hebben een vacaturestop ingevoerd voor ondersteunend personeel?

Antwoord 2, 3, 4, 5 en 7

Deze vragen kan ik niet beantwoorden. Allereerst geldt dat het Rijk stuurt op hoofdlijnen. Het Rijk stelt gelden beschikbaar, zoals voor de Wsw, ten behoeve van uitvoering van een beleidsdoel zoals dit ook wordt opgenomen en toegelicht in de SZW-begroting.

Hoe het beleidsdoel wordt uitgevoerd en met welke keuzen, is expliciet aan de uitvoering gelaten, in casu gemeenten in relatie tot hun Gemeenschappelijke regeling en/of het sw-bedrijf. Daarnaast geldt, zoals voor elk bedrijf, dat de te maken keuzes voor uitvoering van het beleidsdoel, in samenhang met de bedrijfseconomische aspecten, is voorbehouden aan de sw-bedrijven zelf in samenspraak met de gemeente(n). Zeker daar waar het gaat om het eigen personeelsbestand van een bedrijf, is het niet aan het ministerie zich daarin te mengen of daarover uitspraken over te doen. Zoals ik tijdens de begrotingsbehandeling van SZW ook heb gemotiveerd en uiteengezet, ben ik van mening dat een efficiëncykorting op het Wsw-budget voor 2011 noodzakelijk is en het mogelijk moet zijn voor de uitvoering dit te realiseren. De Wsw is in vergelijking met het buitenland erg ruim en kostbaar. Er moet, gelet op deze cijfers, dus ruimte zijn voor minder subsidie. Bovendien zitten er in de Wsw mensen die veel meer kunnen dan waarvoor ze worden ingezet. Daarnaast vindt uitstroom naar regulier werk nog steeds nauwelijks plaats, landelijk 5%, terwijl uit de Wsw statistiek kan worden afgeleid dat ongeveer de helft zou kunnen werken bij een reguliere werkgever. Tenslotte kan uit de statistiek worden opgemaakt dat het aandeel werknemers van voor 1998, die vaak relatief veel betaald krijgen, jaarlijks afneemt door (pre)pensioen van deze werknemers. Ook dat rechtvaardigt dus gemiddeld lagere kosten. Met de aanpassing van het budget is, na de begrotingsbehandeling, door de Kamer ook ingestemd.

Vraag 6

Bent u het eens met de Abvakabo FNV dat «de beweging van binnen naar buiten on hold wordt gezet»? Kunt u dit toelichten?²

Antwoord 6

Nee. Zoals bovenstaand verwoord en ook bij de begrotingsbehandeling aangegeven, ondersteunt de prikkel tot meer efficiency juist de beweging «naar buiten».

Uit het SEO rapport 2008 over de sw-sector blijkt dat het aandeel Wsw-werknemers dat gedetacheerd is, dan wel begeleid werkt bij werkgevers, in positieve zin bijdraagt aan het bedrijfsresultaat. Dit komt onder andere doordat de kosten voor Wsw-werknemers die beschut werken hoger zijn dan voor de Wsw-werknemers die gedetacheerd worden dan wel begeleid werken. Inzet op deze vormen van Wsw-arbeid is dus niet alleen goed voor de Wsw-werknemers maar ook voor de sw-sector. De sw-sector is tevens al enige tijd bezig met de omslag van productie- naar arbeidsontwikkelbedrijven, o.a. ondersteund door pilots op dit vlak.

---

1 Brief Vixia aan het bestuur van de gemeenschappelijke regeling, kenmerk D10–367/EV.hp.

2 Binnenlands Bestuur – 16 december 2010 – «Sociale werkplaatsen ontslaan ondersteunend personeel».

3 Gesprek tussen Wajonger Janko Hegi en staatssecretaris De Krom tijdens het aanbieden van de handtekeningen «Armoede werkt niet» op 7 december: http://www.armoedewerktniet.nl/nieuws/28439-handtekeningen-%E2%80%98armoede-werkt-niet%E2%80%99-aangeboden-aan-kabinet.