Aanhangsel van de Handelingen

Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden

167

Vragen van het lid Cramer (ChristenUnie) aan de minister van Verkeer en Waterstaat over het stilleggen van de dienstregeling rond Utrecht en de communicatie aan de reizigers (Ingezonden 21 augustus 2009)

1

Kent u het bericht «En weer gaf de NS geen informatie»?¹

2

Is het waar dat het treinverkeer dinsdag 18 augustus 2009 rond Utrecht is stilgelegd omdat er geen communicatie mogelijk was tussen treindienstleiding en het personeel in de treinen en op de perrons?

3

Is het waar dat rond 2001, na eerdere grote verstoringen, is geconcludeerd dat grootschalige stillegging van de dienstregeling niet nodig is op het moment dat TeleRail niet werkt omdat dit systeem niet veiligheidskritisch is?

4

Is het waar dat, nu TeleRail is vervangen door GSM-rail, dat een hogere beschikbaarheid heeft, ProRail besloten heeft dit systeem weer als veiligheidskritisch systeem te beschouwen en dat dit de reden is dat de dienstregeling is stilgelegd?

5

Kunt u uiteenzetten waarom GSM-rail veiligheidskritisch is en waarom deze conclusie anders is dan die in 2001? Is het niet zo dat ondanks de uitval van de telefooncentrale treinen gewoon veilig hadden kunnen blijven rijden, desnoods met een beperkte dienstregeling, omdat de seinen, de automatische treinbeïnvloeding (ATB) en de omroepinstallatie wel beschikbaar waren?

6

Is het waar dat bij uitval van de telefooncentrale ter plaatse er geen backupsysteem is voor GSM-rail? Heeft ProRail dit risico voor de procesvoering (uitgaande van de keuze van ProRail voor stilleggen van het treinverkeer bij uitval van GSM-rail) van tevoren onderkend, geanalyseerd en mitigerende maatregelen genomen? Zo nee, waarom niet?

7

Overweegt u in lijn met de door ProRail genomen maatregel ook de A2, A12, A27 en A28 integraal stil te leggen als de matrixsignalering rond Utrecht uitvalt? Zo nee, kunt u toelichten wat de rationaliteit is van de genomen maatregel van ProRail, waardoor het treinverkeer rond Utrecht compleet stil kwam te liggen?

8

Is het Operational Control Center Rail, dat zou worden opgericht om de oplossing van verstoringen vanuit één punt te coördineren, al gerealiseerd? Zo nee, waarom niet?

9

Deelt u de mening dat het kettingeffect dat ontstaat door een dergelijke verstoring mede het gevolg is van de hoge benutting van het spoorwegnet waardoor de kans op een deadlock groot is en het weer opstarten van de dienstregeling in dat geval zeer moeilijk is? Hoe duidt u dit in relatie tot het Herstelplan spoor en uw pleidooi voor robuustheid van de infrastructuur?

10

Waarom worden er door de omroepinstallatie op de perrons nog steeds geen standaard omrijadviezen gegeven bij het uitvallen van knooppunten? Waarom is bijvoorbeeld in Woerden niet omgeroepen dat er omgereden kon worden via Duivendrecht-Weesp richting het noorden en oosten van het land?

Toelichting:

Deze vragen dienen ter aanvulling op eerdere vragen terzake van het lid Roemer, ingezonden 21 augustus 2009 (vraagnummer 2009Z14979)

Antwoord

Antwoord van minister Eurlings (Verkeer en Waterstaat) (ontvangen 30 september 2009) Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2008–2009, nr. 3834

1

Ja.

2

Zie het antwoord op vraag 1 van het lid Roemer. (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2009–2010, nr. 166)

3

Ja.

4

Het GSM-rail-systeem zoals dat rondom Utrecht functioneert wordt door ProRail niet als een veiligheidskritisch systeem beschouwd. Dit was ook niet de reden dat de dienstregeling is stilgelegd. De storing trad niet op in het GSM-rail-systeem, maar in de verbinding tussen het GSM-rail-systeem en de Inttel-telefooncentrale.

5

Zie de antwoorden op de vragen 2, 3 en 4 en het antwoord op vraag 1 van het lid Roemer.

6

Zie het antwoord op vraag 1 van het lid Roemer.

7

Neen. De matrixsignalering draagt bij aan een snellere doorstroming van het wegverkeer. Als deze uitvalt leidt dat niet tot onacceptabele risico’s en is het dan ook niet nodig om het verkeer op de betreffende autosnelwegen stil te leggen.

In het antwoord op vraag 1 van het lid Roemer is aangegeven waarom het treinverkeer tijdelijk is stilgelegd.

8

Het Operationeel Controle Centrum Rail (OCCR) is nog niet opgericht. Wel hebben ProRail en NS hiervoor voorbereidingen getroffen, zoals de aanvraag van een bouwvergunning, en proeven uitgevoerd om te komen tot een organisatorisch samenwerkingsmodel. Ook zijn vertegenwoordigers van de regionale reizigersvervoerders en van goederenvervoerders uitgenodigd om hierin samen te werken.

De Europese Commissie en de Nederlandse Mededingingsautoriteit hebben bovendien vragen gesteld die nog moeten worden beantwoord. Deze gaan over de wijze waarop tussen ProRail en de vervoerders zal worden samengewerkt, over de non-discriminatoire toewijzing van spoorwegcapaciteit en over de vertrouwelijkheid van commercieel gevoelige informatie van vervoerders. ProRail verwacht dat de oprichting van het OCCR in 2010 zal plaatsvinden.

9

Bij de totstandkoming van de dienstregeling wordt er rekening mee gehouden dat verstoringen kunnen plaatsvinden en dat deze weer hervat moet worden na zo’n verstoring. De storing in Utrecht op 18 augustus 2009 was een ongelukkige samenloop van omstandigheden, waardoor het treinverkeer tijdelijk is stilgelegd.

De projecten van het Herstelplan spoor (2e fase) die in dit kader worden uitgevoerd moeten inderdaad zorgen voor een robuustere infrastructuur en een hogere benutting daarvan.

10

ProRail geeft aan dat er bij een dergelijke gebeurtenis op station Utrecht geen sprake is van standaard omrijadviezen maar van maatwerk. Zo is het volgens ProRail ook niet vanzelfsprekend dat reizigers van Woerden naar het noorden en oosten van het land in deze situatie het beste via Duivendrecht-Weesp hadden kunnen reizen. Daarom zijn er geen standaard omrijadviezen gegeven.

---

1  Nederlands Dagblad, 20 augustus 2009.