Aanhangsel van de Handelingen

Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden

2844

Vragen van het lid Ten Broeke (VVD) aan de staatssecretarissen van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en van Buitenlandse Zaken over dubbelstemmen door kiezers met een dubbele EU-nationaliteit bij de verkiezingen voor het Europees Parlement. (Ingezonden 2 juni 2009)

1

Hebt u kennisgenomen van het artikel «Deel kiezers kan twee keer stemmen»¹, waarin wordt gesteld dat kiezers met een dubbele EU-nationaliteit bij de verkiezingen voor het Europees Parlement twee keer hun stem kunnen uitbrengen?

2

Is bekend bij u en/of de Europese Commissie hoeveel Europeanen de facto twee keer (of zelfs vaker bij het bezit van meer Europese nationaliteiten) gebruik kunnen maken van hun stemrecht bij de Europese verkiezingen? Zo ja, om hoeveel personen gaat het?

3

Deelt u de mening dat het meer keren kunnen stemmen actief moet worden voorkomen?

4

Wat bent u voornemens te doen om het dubbelstemmen dan wel meer keren stemmen bij de komende verkiezingen voor het Europees Parlement te voorkomen?

5

Is het mogelijk in Nederland woonachtige kiesgerechtigde Europeanen, die hier hun stem uitbrengen, maar die ook in een andere lidstaat van hun stemrecht gebruik maken, actief te benaderen en hen een duidelijke keuze voor te leggen om of wel in het ene land of wel in het andere land te stemmen? Zo nee, waarom niet?

6

Hoe kan bij de volgende verkiezingen voor het Europees Parlement worden voorkomen dat EU-onderdanen meer keren hun stem kunnen uitbrengen? Bent u bereid deze kwestie in EU-verband aan de orde te stellen? Wilt u de Tweede Kamer informeren over de resultaten van dat overleg?

Antwoord

Antwoord van staatssecretaris Bijleveld-Schouten(Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties), mede namens de staatssecretaris van Buitenlandse Zaken (ontvangen 4 juni 2009)

1

Ja.

2

Mij is bekend dat het risico bestaat dat onderdanen van EU-lidstaten die meerdere nationaliteiten hebben meerdere oproepen kunnen krijgen voor de verkiezing van de leden van het Europese Parlement. Mij is niet bekend wat de omvang hiervan zou kunnen zijn. Mij is ook niet bekend of de Europese Commissie daarover wel precieze gegevens heeft.

3

Ja.

4

De Nederlandse Kieswet stelt het dubbel uitbrengen van een stem bij de verkiezing van het Europees Parlement strafbaar. Op het dubbel uitbrengen van een stem staat een hechtenis van maximaal één maand of een geldboete van de tweede categorie. Het is echter niet bekend of alle lidstaten een vergelijkbare strafbepaling kennen. De Europese regelgeving stelt dit niet verplicht.

5

In Nederland woonachtige kiesgerechtigde Europeanen, die niet tevens de Nederlandse nationaliteit hebben, kunnen alleen aan de verkiezing voor het Europees Parlement deelnemen als zij zich hiervoor apart registreren bij de gemeente waar zij woonachtig zijn. Zij moeten op het registratieformulier een verklaring afleggen dat zij niet ook in een andere Europese lidstaat hun stem zullen uitbrengen. Tevens wordt er op het formulier op gewezen dat het tweemaal uitbrengen van een stem voor de Europese verkiezing strafbaar is. Voor wat betreft personen die ook een Nederlandse nationaliteit hebben zou het op basis van de GBA, mogelijk zijn deze personen aan te schrijven. In een dergelijke aanschrijving zouden betrokkenen gewezen kunnen worden op het feit dat dubbelstemmen bij de verkiezing van de leden van het Europees Parlement verboden is. De gemeenten beschikken echter niet over de mogelijkheid om te controleren of personen die ook een andere nationaliteit hebben, in dat andere land deelnemen aan de verkiezing. De Europese regelgeving die ziet op de uitwisseling van gegevens over kiezers met de nationaliteit van een andere lidstaat, heeft geen betrekking op personen met een dubbele nationaliteit.

6

Dat kan zonder wijziging van de Europese regelgeving niet gerealiseerd worden.

Nederland heeft in de EU altijd het standpunt ingenomen dat het de voorkeur zou hebben indien een kiezer slechts zijn stem zou kunnen uitbrengen in de lidstaat van verblijf. In dat geval is het uitwisselen van gegevens tussen lidstaten niet noodzakelijk en is dubbel stemmen ook niet mogelijk. Nederland staat met dit standpunt binnen de EU tot op heden vrijwel alleen.

---

1  Algemeen Dagblad, 28 mei 2009.