Aanhangsel van de Handelingen

Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden

876

Vragen van het lid Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie) aan de minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer en de staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat over problemen in het afvalwatersysteem door vochtige doekjes. (Ingezonden 13 november 2007)

1

Bent u bekend met de problemen in het rioolstelsel en in de rioolwaterzuiveringen ten gevolge van het in het toilet gooien van vochtige doekjes?¹

2

Klopt het dat op de verpakking van dergelijke doekjes vaak vermeld staat dat ze door het toilet mogen worden gespoeld?

3

Deelt u de mening dat het onaanvaardbaar is dat de werking van het afvalwatersysteem wordt belemmerd door deze vochtige doekjes, omdat dit leidt tot gezondheidsrisico’s, milieuschade en aanzienlijke extra beheerkosten?

4

Deelt u de mening dat de vochtige doekjes als vast afval beschouwd dienen te worden, en als zodanig via het vaste afval verwerkt moeten worden? Bent u bereid om maatregelen te treffen, zodat in overeenstemming met de Wet milieubeheer de doelmatige werking van het afvalwatersysteem wordt beschermd en de lozing van deze doekjes via het afvalwatersysteem wordt voorkomen? Zo ja, welke maatregelen? Zo neen, waarom niet?

5

Bent u bereid om, in overleg met de producenten van deze producten, te komen tot een verplichte en duidelijke etikettering en productinformatie, zodat de consument er op alle mogelijke manieren op wordt gewezen dat vochtige doekjes via het vaste afval verwijderd dienen te worden?

6

Ziet u mogelijkheden om de extra beheerkosten van gemeenten en waterschappen te verhalen op de producenten van deze producten? Zo ja, hoe gaat u dat regelen? Zo neen, waarom niet?

Antwoord

Antwoord van minister Cramer (Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer), mede namens de staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat. (Ontvangen 13 december 2007)

1

Ja.

2

Vochtige doekjes is een verzamelnaam van producten die bij de persoonlijke verzorging worden gebruikt. Hieronder vallen vochtig toiletpapier, babydoekjes, gezichtsdoekjes, intieme en verfrissingsdoekjes. Alleen op de verpakking van vochtig toiletpapier staat in de meeste gevallen, via tekst, symbool of beide, vermeld dat verwijdering via het toilet kan plaatsvinden. Op de verpakking van alle andere vochtige doekjes, maar evenzeer droge doekjes die voor schoonmaakwerkzaamheden worden aangeboden, staat in de meeste gevallen een aanwijzing, via tekst, symbool of beide, dat verwijdering via het toilet niet dient plaats te vinden. In de resterende gevallen is geen enkele aanwijzing over een verwijderingsroute gegeven.

3

Op veel plaatsen in het afvalwatersysteem leiden vochtige doekjes en vochtig toiletpapier tot verstoring van de doelmatige werking van het afvalwatersysteem. De beheerders van het afvalwatersysteem zijn slechts tegen hoge kosten in staat om milieuhygiënische en gezondheidsrisico’s te voorkomen. Ik vind deze situatie ongewenst. Vandaar dat mijn inspanningen er op zijn gericht om de problemen weg te nemen.

4

Uitgangspunt van beleid en regelgeving is dat het afvalwatersysteem slechts wordt belast met afvalstoffen die daar in thuis horen en dat het afvalwatersysteem door lozingen niet mag worden belemmerd in haar goede werking.

Voor eerdergenoemde babydoekjes, gezichtsdoekjes, intieme en verfrissingsdoekjes en voor schoonmaakdoekjes is beleid en regelgeving helder – deze horen niet in de riolering thuis, maar dienen als vast afval te worden afgevoerd. Het Besluit lozing afvalwater huishoudens, dat per 1 januari 2008 in werking treedt, bevestigt dit. Maar ook de huidige regelgeving, waarvan dat besluit een opvolger is, leidde al tot die conclusie.

Bij vochtig toiletpapier is de problematiek genuanceerder. In de Nederlandse toiletcultuur wordt toiletpapier via het riool verwijderd. Bij «gewoon» toiletpapier leidt dit niet tot problemen in het afvalwatersysteem. Voor «gewoon» toiletpapier is in de Nederlandse situatie het riool dus een adequate verwijderingsroute. Bij vochtig toiletpapier is dat op dit moment niet het geval. De huidige generatie vochtig toiletpapier leidt op veel plaatsen tot verstoring van de doelmatige werking van het afvalwatersysteem. Daarmee is de lozing van de huidige generatie vochtig toiletpapier in het afvalwatersysteem ongewenst. Wanneer vochtig toiletpapier dusdanig wordt aangepast dat van belemmering van de goede werking van het afvalwatersysteem geen sprake meer is, zou verwijdering via het afvalwatersysteem wel aanvaardbaar worden.

5

Op 22 november jl. heb ik overleg gevoerd met de producenten van vochtige doekjes. Tijdens dit overleg is de noodzaak om de problemen in het afvalwatersysteem op te lossen erkend. Met name vochtig toiletpapier is als sleutel tot verbetering aangewezen. Met de producenten is afgesproken dat de samenstelling van vochtig toiletpapier per juni 2009 zodanig is veranderd dat lozing via het toilet geen problemen meer veroorzaakt. Deze samenstelling wordt momenteel onderzocht en vastgelegd in een Europees protocol waar de Nederlandse producenten zich aan zullen binden. De Stichting RIONED is hierbij betrokken.Tevens is afgesproken dat alle vochtige maar ook droge doekjes die niet aan het protocol voldoen, worden geëtiketteerd met de juiste verwijderingsroute, via het vaste afval. In voorlichting is voorzien binnen het kader van het Bestuursakkoord Waterketen en de inwerkingtreding van het Besluit afvalwater huishoudens (per 1 januari 2008) middels een brede publiekscampagne.

6

Ik zie deze mogelijkheden niet mede omdat bij de introductie van vochtig toiletpapier enkele jaren geleden de producenten de effecten van de lozing ervan via het afvalwatersysteem onvoldoende konden voorzien. Daarnaast ga ik er van uit dat medio 2009 de problemen tot het verleden zullen behoren. Tevens zou naar mijn mening een eventueel kostenverhaal afbreuk doen aan de gemaakte afspraken met de producenten.

---

1  De Telegraaf, 3 augustus 2005; De Telegraaf, 22 juli 2007.