Aanhangsel van de Handelingen

Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden

1756

Vragen van het lid Van Heemst (PvdA) aan de ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en van Justitie over geprepareerde tassen en de mogelijke omzeiling van beveiligingssystemen. (Ingezonden 4 juli 2003)

1

Bent u op de hoogte van het gebruik van zogenaamde «geprepareerde tassen» die ervoor zorgen dat bij winkeldiefstal beveiligingspoortjes en andere beveiligingssystemen worden omzeild?

2

Wat is bekend over de aard en omvang van dit verschijnsel? Zijn met name cijfers bekend over het percentage verdachten van winkeldiefstal dat van zo'n tas gebruik maakt?

3

Welke fysieke, technische of andersoortige maatregelen zijn te treffen om het mogelijke effect van deze tassen ongedaan te maken?

4

Hoe beoordeelt u de (on)wenselijkheid om het voorhanden hebben van deze tassen in de nabijheid van winkels strafbaar te stellen?¹

5

Wilt u met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en het bedrijfsleven nagaan welke maatregelen genomen kunnen worden om dit fenomeen een halt toe te roepen? Zo neen, waarom niet? Zo ja, wilt u de Tweede Kamer van de uitkomsten ervan op de hoogte brengen?

Antwoord

Antwoord van minister Remkes (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties), mede namens de minister van Justitie. (Ontvangen 20 augustus 2003)

1

Ja.

2

Uit navraag bij de gemeente Amstelveen waar per 1 juli jl. een verbod is opgenomen in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) tot het voorhanden hebben van geprepareerde tassen blijkt dat met name veelplegers bij winkeldiefstal gebruik maken van een dergelijke tas. Het wijkteam Amstelveen-Noord waar de verbodsbepaling van kracht is schat in dat 80% van de aangehouden verdachten zo'n tas gebruikt.

Er zijn bij de politie geen landelijke cijfers beschikbaar over het percentage van verdachten van winkeldiefstal dat van zo'n tas gebruik maakt. Niet alle diefstallen die worden gepleegd met een geprepareerde tas worden gemeld bij de politie. Indien er aangifte wordt gedaan wordt niet altijd vermeld dat de diefstal is gepleegd met een geprepareerde tas.

3

Winkeliers kunnen huisregels opstellen (zoals al gebeurt bij de winkelketens, Gamma, Ikea, en Media Markt), waarin het winkelend publiek wordt geïnformeerd over de verplichte afgifte van tassen bij het binnentreden van de winkel. Soortgelijke maatregelen worden in veel andere Europese landen frequent toegepast door winkeliers.

Voor verdere beantwoording van deze vraag verwijs ik tevens naar het antwoord op vraag 5.

4

De regering acht een dergelijke strafbaarstelling niet wenselijk omdat zij niet handhaafbaar is; zij acht de huidige strafbepalingen toereikend. Noodzakelijke voorwaarde voor het staande houden van een persoon door de politie is een redelijk vermoeden van schuld aan een strafbaar feit. Aangenomen moet worden dat de aard van de tassen niet van buitenaf zichtbaar is. Verdenking van een strafbaar feit moet zijn gebaseerd op bepaalde concrete feiten en omstandigheden. De enkele aanwezigheid van een persoon die eerder voor winkeldiefstal veroordeeld is, en die zich met een boodschappentas in de nabijheid van een winkel bevindt, is daarvoor niet toereikend. Indien een geprepareerde tas wordt aangetroffen bij verdenking van (poging tot) winkeldiefstal, zal de tas in beslag worden genomen met het oog op verbeurdverklaring (een bijkomende straf).

Wel kunnen winkelbedrijven – op basis van het civiele recht, veelal in het kader van zogenaamde standaardvoorwaarden – aan het betreden van de winkel de voorwaarde stellen dat het personeel de boodschappentas bij de toegang controleert. Mensen met geprepareerde tassen kunnen dan worden geweigerd. Weigering van mensen die niet willen meewerken aan controle is eveneens mogelijk. Datzelfde geldt voor het afgeven van de tas als voorwaarde voor het daadwerkelijk verlenen van toegang.

5

Het nemen van maatregelen in het kader van de lokale veiligheid is de verantwoordelijkheid van gemeenten. De gemeente Amstelveen heeft voorafgaand aan opname van het verbod in de Algemene Plaatselijke Verordening (AVP) tot het voorhanden hebben van geprepareerde tassen navraag gedaan bij andere steden (Amsterdam en Eindhoven). Daaruit bleek dat een dergelijke bepaling daar niet is opgenomen. Uit navraag bij de gemeente Amstelveen is gebleken dat zij het raadzaam acht de feitelijke resultaten van de verbodsbepaling zorgvuldig te monitoren en de werking in de praktijk af te wachten alvorens deze aanpak aan te bevelen aan andere gemeenten.

Met name veelplegers maken gebruik van geprepareerde tassen. Over de aanpak van veelplegers heeft u onlangs een beleidsbrief ontvangen van de minister van Justitie. Binnen het Nationaal Platform Criminaliteitsbeheersing (NPC) waarin mijn ministerie, de ministeries van Justitie, van Economische Zaken, de VNG en de detailhandel zijn vertegenwoordigd zal deze aanpak van veelplegers worden besproken. Het treffen van specifieke maatregelen gericht op het tegengaan van het gebruik van geprepareerde tassen lijkt mij niet wenselijk, de bredere aanpak van veelplegers zoals deze recentelijk is ontwikkeld biedt voldoende aanknopingspunten.

---

1 Zie het voorstel van het College van BenW van Amstelveen om een daartoe strekkende bepaling op te nemen in de APV (Algemene Plaatselijke Verordening), 28 mei jl. aan de gemeenteraad.