Besluit van de Staatssecretaris van Economische Zaken 24 juni 2014 nr. 14099747, houdende tijdelijke vrijstelling op grond van artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden ter bescherming van de onbedekte productieteelt van aardbeien en de teelt van bessen, braam en framboos tegen Suzuki-fruitvlieg (Drosophilla suzukii) (Tijdelijke vrijstelling ter bescherming van de onbedekte productieteelt van aardbeien en de teelt van bessen, braam en framboos tegen de Suzuki-fruitvlieg 2014)

De Staatssecretaris van Economische Zaken,

Handelende in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu;

Gelet op artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden en artikel 53 van de Verordening (EG) 1107/2009 van het Europese Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen en tot intrekking van de Richtlijnen 79/117/EEG en 91/414/EEG van de Raad (PbEU 2009, L 309);

BESLUIT:

Artikel 1

Tijdelijke vrijstelling als bedoeld in artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden en artikel 53 van Verordening (EG) 1107/2009 wordt verleend voor het gebruik van het gewasbeschermingsmiddel Tracer (12567) ter bescherming van de onbedekte productieteelt van aardbeien en de teelt van bessen, braam en framboos tegen de Suzuki-fruitvlieg (Drosophila suzukii).

Artikel 2

De vrijstelling is slechts van toepassing indien de gebruiksvoorschriften in de bijlage bij dit besluit worden nageleefd.

Artikel 3

Dit besluit treedt in werking met ingang van 1 juli 2014 en vervalt op 29 oktober 2014.

Artikel 4

Dit besluit wordt aangehaald als: Tijdelijke vrijstelling van Tracer (12567) ter bescherming van de onbedekte productieteelt van aardbeien en de teelt van bessen, braam en framboos tegen de Suzuki-fruitvlieg (Drosophila suzukii) 2014.

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Staatssecretaris van Economische Zaken, namens deze: J.P. Hoogeveen Directeur-Generaal Agro

Bezwaar

Als u het niet eens bent met deze beslissing, kunt u binnen zes weken na dagtekening van dit besluit digitaal of schriftelijk een bezwaarschrift indienen.

Een digitaal bezwaarschrift kunt u indienen via 'mijn.rvo.nl'. Om in te loggen heeft u uw gebruikerscode en wachtwoord nodig, voor de ondertekening een TAN-code. Bij een digitaal bezwaarschrift stuurt u een kopie van dit besluit mee als pdf-bestand of u stuurt een kopie per post na. Als u schriftelijk bezwaar wilt maken, stuurt u het ondertekende bezwaarschrift naar de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, afdeling Juridische Zaken, postbus 40219, 8004 DE Zwolle. Bij een schriftelijk bezwaar stuurt u een kopie van dit besluit mee met uw bezwaarschrift.

Op mijn.rvo.nl/bezwaar vindt u meer belangrijke informatie over het digitaal en schriftelijk indienen van een bezwaarschrift.

Meer informatie

Heeft u nog vragen over uw bezwaarschrift, kijk dan op onze website: mijn.rvo.nl. Of bel ons: 088 042 42 42 (lokaal tarief).

BIJLAGE WETTELIJK GEBRUIKSVOORSCHRIFT TRACER 12567N

Wettelijk Gebruiksvoorschrift

Toegestaan is uitsluitend het professionele gebruik als insecticide door middel van een gewasbehandeling in de volgende toepassingsgebieden (volgens Definitielijst toepassingsgebieden versie 2.0, Ctgb juni 2011) onder de vermelde toepassingsvoorwaarden

Toepassingsgebied	Te bestrijden organisme	Dosering (middel) per toepassing	Maximale dosering (middel) per toepassing	Maximaal aantal toepassingen per teeltcyclus	Minimum interval tussen toepassingen in dagen	Veiligheidstermijn in dagen
Aardbei (onbedekt)	suzuki-fruitvlieg	150 ml/ha	150 ml/ha	3	7	1
Framboos	suzuki-fruitvlieg	0,02%	200 ml/ha	2	10	3
Braam	suzuki-fruitvlieg	0,02%	200 ml/ha	2	10	3
Bessen	suzuki-fruitvlieg	0,02%	200 ml/ha	2	7	3

Toepassingsvoorwaarden

Om het grondwater te beschermen mag dit product niet worden gebruikt in grondwaterbeschermingsgebieden.

Om in het water levende organismen te beschermen is toepassing in onbedekte teelten uitsluitend toegestaan wanneer in perceelsstroken die grenzen aan oppervlaktewater in de eerste 14 meter vanaf de insteek van de sloot gebruik wordt gemaakt van minimaal 90% driftreducerende spuittechniek, bijvoorbeeld 90% driftreducerende doppen in combinatie met een kantdop.

Om niet tot de doelsoorten behorende geleedpotigen te beschermen is toepassing van het middel in onbedekte teelten uitsluitend toegestaan wanneer in perceelsstroken die niet grenzen aan oppervlaktewater in de eerste 14 meter van het gewas, gemeten vanaf het midden van de laatste gewasrij of de laatste plant in de rij, gebruik gemaakt wordt van ten minste 50% driftreducerende spuitdoppen in combinatie met een kantdop.

Met betrekking tot de risico’s voor bijen gelden voor de bedekte teelten de volgende restricties:

Gebruik is toegestaan op bloeiende planten in de kas mits er geen bijen of hommels in de kas staan. Voorkom dat bijen en andere bestuivende insecten de kas binnenkomen door alle openingen met insectengaas af te sluiten.

Verwijder of bedek bijenkorven en hommelkasten tijdens het gebruik van het product en gedurende één dag na de behandeling en vergewis u ervan dat de spuitvloeistof volledig opgedroogd is in de kas.

Met betrekking tot de risico’s voor bijen gelden voor de onbedekte teelten de volgende restricties:

Gevaarlijk voor bijen. Om de bijen en andere bestuivende insecten te beschermen mag u dit product niet gebruiken op in bloei staande gewassen (onbedekte teelten). Gebruik dit product niet op plaatsen waar bijen actief naar voedsel zoeken. Gebruik dit product niet in de buurt van in bloei staand onkruid. Verwijder onkruid voordat het bloeit.

Gebruik is wel toegestaan op bloeiende planten in de kas mits er geen bijen of hommels in de kas actief naar voedsel zoeken. Verwijder of bedek bijenkorven en hommelkasten tijdens het gebruik van het product en gedurende één dag na de behandeling en vergewis u ervan dat de spuitvloeistof volledig opgedroogd is in de kas. Voorkom dat bijen en andere bestuivende insecten de kas binnenkomen door alle openingen met insectengaas af te sluiten.

Om in de onbedekte teelten bijen direct buiten het te behandelen gewas te beschermen mag het middel uitsluitend worden toegepast na zonsondergang.

Let op: Dit middel kan schadelijk zijn voor natuurlijke vijanden. Raadpleeg uw leverancier van natuurlijke vijanden over het gebruik van dit middel in combinatie met het gebruik van natuurlijke vijanden.

TOELICHTING

Algemeen

Artikel 53 van de Verordening (EG) 1107/2009 van het Europese Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen en tot intrekking van de Richtlijnen 79/117/EEG en 91/414/EEG van de Raad (PbEU 2009, L 309)(Verordening (EG) nr. 1107/2009) en artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Wgb) maken het mogelijk in bijzondere omstandigheden vrijstelling te verlenen van het verbod om een niet toegelaten gewasbeschermingsmiddel binnen Nederland te brengen, op de markt te brengen, voorhanden te hebben of te gebruiken.

Vrijstelling kan worden verleend als een maatregel nodig blijkt voor een gecontroleerd en beperkt gebruik ter beheersing van een gevaar dat op geen enkele andere redelijke manier te beheersen is.

Met dit besluit wordt in 2014 tijdelijk vrijstelling verleend voor het gebruik van het gewasbeschermingsmiddel Tracer (12567), ter bescherming van de onbedekte productieteelt van aardbeien en de teelt van bessen, braam en framboos tegen de Suzuki-fruitvlieg (Drosophila suzukii).

Gevaar voor de teelt

In Nederland is de Suzuki-fruitvlieg in 2012 aangetroffen bij een verkennend onderzoek. Uit een landelijk monitoringsnetwerk is in 2013 gebleken dat de Suzuki-fruitvlieg inmiddels verspreid in Nederland voorkomt. Uit de ervaring in Zuid-Europa blijkt dat de Suzuki-fruitvlieg na vestiging en verspreiding veel schade aan zacht fruit veroorzaakt. In Frankrijk en Italië zijn opbrengstverliezen gemeld van 80 procent voor kleinfruit. De aantasting door de Suzuki-fruitvlieg maakt dat een aangetaste partij onverkoopbaar is vanwege een nultolerantie voor de afzet voor dergelijk aangetaste vruchten. In de naoogst fase kan de aantasting zichtbaar worden, omdat eieren uitkomen en de larven zich voeden met het vruchtvlees, waardoor snel rot ontstaat in het geoogste product.

Onder de Nederlandse klimaatomstandigheden ligt het aantal generaties lager dan in Zuid-Europa. De verwachting is dat de Suzuki-fruitvlieg vanaf juli kan leiden tot aantasting. Zelfs bij een gering aantastingsniveau is de economische schade groot, omdat aangetaste partijen niet in de handel gebracht kunnen worden.

Een landbouwtechnisch doelmatige geïntegreerde teelt van aardbei (onbedekt), bessen, braam en framboos wordt bedreigd door onvoldoende bestrijdingsmogelijkheden van de Suzuki-fruitvlieg.

Alternatieven

Alternatieven voor het gebruik van het onderhavige middel zijn onder praktijkomstandigheden onvoldoende toereikend teneinde grote schade door de Suzuki-fruitvlieg te voorkomen.

Het verwijderen van aangetaste vruchten als preventieve maatregel is niet mogelijk omdat de larven moeilijk zichtbaar zijn omdat deze zich in de vruchtjes bevinden. Dit jaar start een meerjarig onderzoek gericht op de ontwikkeling van een integrale strategie voor de beheersing van de Suzuki-fruitvlieg in de Nederlandse tuinbouw. Alternatieven voor het gebruik van het onderhavige middel zijn onder praktijkomstandigheden onvoldoende toereikend. Deltamethrin is een breedwerkend insecticide, maar over de werking op de Suzuki-fruitvlieg en of de Suzuki-fruitvlieg hiermee afdoende kan worden bestreden is onbekend. In de bedekte teelten is de inzet van deltamethrin zeer beperkt mogelijk vanwege de lange nawerking op biologische bestrijders die daar algemeen worden ingezet.

In de teelt van bessen, braam en framboos is een gewasbehandeling met thiacloprid toegelaten ter bestrijding van bladluizen en larven van groene appelwants. Of de Suzuki-fruitvlieg met dit middel afdoende kan worden bestreden is onbekend.

Op 12 september 2013 (Staatscourant van 11 september 2013, nr. 25664) is eerder vrijstelling verleend voor het gebruik van Tracer in de onbedekte productieteelt van aardbei en de teelt van bessen, braam en framboos.

Bijzondere omstandigheden

De Suzuki-fruitvlieg is in Nederland een nieuwe plaag. Uit monitoring in 2013 is gebleken dat de Suzuki-fruitvlieg inmiddels in Nederland aanwezig is. De werkzame stof spinosad staat op de lijst van goedgekeurde werkzame stoffen van Verordening (EG) nr. 1107/2009. De toelatinghouder verricht inspanningen om de toelating van het middel in de betreffende gewassen te realiseren. De toelating zal in het teeltseizoen van 2014 nog niet beschikbaar zijn.

Advies College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden

Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden adviseert de vrijstelling niet te verlenen. Met de gevraagde toepassing wordt de off-crop norm voor bijen overschreden.

Door middel van enkele gebruiksrestricties zijn de off-field risico’s voor bijen te reduceren (optimale driftreductie en toepassing na zonsondergang: het opgedroogd spuitresidu geeft een veel lager risico) maar het is niet goed te kwantificeren of hiermee aan de normen wordt voldaan. Inmiddels zijn recente studies hierover uitgekomen, maar deze zijn nog niet geëvalueerd door het Ctgb.

Overwegingen

Een hernieuwde vrijstelling is gewenst, omdat de Suzuki-fruitvlieg een teeltbedreigend probleem is voor de onbedekte teelt van aardbeien en de teelt van bessen, braam en framboos. Dat gevaar is op geen enkele andere redelijke wijze te beheersen dan door toepassing van het gewasbeschermingsmiddel waarvoor een vrijstelling is aangevraagd. Belanghebbenden spannen zich in om op korte termijn te beschikken over een toegelaten gewasbeschermingsmiddel.

Vanwege het grote risico op schade door de Suzuki-fruitvlieg is besloten om ondanks het negatieve advies van het Ctgb toch de vrijstellingsaanvraag te honoreren. Door het opnemen van de door het Ctgb geadviseerde gebruiksrestricties op het etiket worden onaanvaardbare effecten geminimaliseerd.

In overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, heb ik besloten om op grond van artikel 38 van de Wgb vrijstelling te verlenen voor het gebruik van het gewasbeschermingsmiddel Tracer, ter bescherming van de onbedekte teelt van aardbei en de teelt van bessen, braam en framboos.

De door het Ctgb geadviseerde restricties zijn opgenomen in het Wettelijk Gebruiksvoorschrift in de bijlage bij dit besluit.

Deze vrijstelling treedt in werking met ingang van 1 juli 2014 en vervalt 120 dagen na 1 juli 2014, derhalve op 29 oktober 2014.

De Staatssecretaris van Economische Zaken, namens deze: J.P. Hoogeveen Directeur-Generaal Agro