Advies Raad van State inzake het ontwerp van een algemene maatregel van bestuur tot indexatie en verhoging van het extra bedrag aan kinderbijslag en het basiskinderbijslagbedrag

Nader Rapport

10 december 2018

Nader rapport inzake het ontwerp van een algemene maatregel van bestuur tot indexatie en verhoging van het extra bedrag aan kinderbijslag en het basiskinderbijslagbedrag

Blijkens de mededeling van de Directeur van Uw kabinet van 25 september 2018, no. 2018001670, machtigde Uwe Majesteit de Afdeling Advisering van de Raad van State haar advies inzake het bovenvermelde ontwerp van een algemene maatregel van bestuur rechtstreeks aan mij te doen toekomen. Dit advies, gedateerd 26 oktober 2018, no. W12.18.0293/III, bied ik u hierbij aan.

Het ontwerp geeft de Afdeling advisering van de Raad van State geen aanleiding tot het maken van inhoudelijke opmerkingen. De in het ontwerpbesluit niet nader ingevulde bedragen, zijn inmiddels bekend en zowel in het ontwerp van de algemene maatregel van bestuur als in de nota van toelichting opgenomen.

Ik moge U hierbij het gewijzigde ontwerpbesluit en de gewijzigde nota van toelichting doen toekomen en U verzoeken overeenkomstig dit ontwerp te besluiten.

De Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, T. van Ark.

Advies Raad van State

No. W12.18.0293/III

’s-Gravenhage, 26 oktober 2018

Aan de Koning

Bij Kabinetsmissive van 25 september 2018, no.2018001670, heeft Uwe Majesteit, op voordracht van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, bij de Afdeling advisering van de Raad van State ter overweging aanhangig gemaakt het ontwerpbesluit tot verhoging van de kinderbijslag, met nota van toelichting.

Het ontwerpbesluit strekt tot verhoging van de kinderbijslag. De in artikel 1 van dat ontwerpbesluit voorgestelde bedragen, te weten het extra bedrag aan kinderbijslag1 en het basiskinderbijslagbedrag,2 zijn niet nader ingevuld. Bij brief van 17 oktober 2018 heeft de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid duidelijkheid geboden over deze bedragen. De Afdeling heeft deze brief betrokken in haar advies over het onderhavige ontwerpbesluit.

De Afdeling advisering van de Raad van State heeft geen opmerkingen over het ontwerpbesluit en adviseert het besluit te nemen.

Gelet op artikel 26, zesde lid jo vijfde lid, van de Wet op de Raad van State, is de Afdeling van oordeel dat openbaarmaking van dit advies achterwege kan blijven.

De vice-president van de Raad van State, J.P.H. Donner.

Tekst zoals toegezonden aan de Raad van State: Ontwerpbesluit tot Besluit tot indexatie en verhoging van het extra bedrag aan kinderbijslag en het basiskinderbijslagbedrag

Wij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.

Op de voordracht van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 20 september 2018, nr.2018-0000151916;

Gelet op artikel 13, eerste tot en met derde, vijfde en zesde lid, van de Algemene Kinderbijslagwet;

De Afdeling advisering van de Raad van State gehoord (advies van);

Gezien het nader rapport van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van [niet invullen],

Hebben goedgevonden en verstaan:

Artikel 1. Algemene Kinderbijslagwet

  • 1. Het extra bedrag aan kinderbijslag, genoemd in artikel 7a, tweede lid, van de Algemene Kinderbijslagwet, wordt vastgesteld op: € .1

  • 2. Het basiskinderbijslagbedrag, genoemd in artikel 12, eerste lid, van de Algemene Kinderbijslagwet, wordt vastgesteld op: € .2

Artikel 2. Inwerkingtreding

Dit besluit treedt in werking met ingang van 1 januari 2019. Indien dit besluit na 1 januari 2019 in het Staatsblad wordt geplaatst treedt het in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van het Staatsblad waarin het wordt geplaatst en werkt het terug tot en met 1 januari 2019.

Lasten en bevelen dat dit besluit met de daarbij behorende nota van toelichting in het Staatsblad zal worden geplaatst.

De Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,

NOTA VAN TOELICHTING

Algemeen

Het kabinet heeft besloten de koopkracht van ouders structureel te verbeteren door het basiskinderbijslagbedrag in de Algemene Kinderbijslagwet (hierna: AKW) te verhogen. Daarnaast wordt het extra bedrag aan kinderbijslag voor alleenverdienende ouders en alleenstaande ouders met een thuiswonend kind in de leeftijd tussen drie en achttien jaar dat een bepaalde mate van intensieve zorg nodig heeft (hierna: thuiswonend gehandicapt kind) verhoogd. In artikel 13, vijfde lid, AKW is bepaald dat indien naar het oordeel van de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (hierna: de minister) daartoe een bijzondere aanleiding bestaat, deze bedragen door middel van een algemene maatregel van bestuur kunnen worden verhoogd. De bijzondere aanleiding is erin gelegen dat het kabinet de inkomenspositie van gezinnen wil verbeteren. In totaal investeert het kabinet circa € 1 miljard per jaar in de inkomenspositie van gezinnen door de verhoging van de AKW, de kinderopvangtoeslag en het kindgebonden budget.

Het kabinet heeft besloten om de uitgaven voor de kinderbijslag met ingang van 1 januari 2019 te intensiveren met circa € 250 miljoen. De onderhavige algemene maatregel van bestuur strekt er toe uitvoering te geven aan het verder ondersteunen van gezinnen met kinderen. Door het inkomensonafhankelijke karakter van de kinderbijslag profiteren alle ouders van de verhoging van het basiskinderbijslagbedrag. Van de groep ouders met een thuiswonend gehandicapt kind komen gezinnen waarin sprake is van een alleenverdienende ouder of een alleenstaande ouder als bedoeld in artikel 7a, tweede lid, aanhef en onderdelen a en b, van de AKW, in aanmerking voor het verhoogde extra bedrag.

Daarnaast dienen het basiskinderbijslagbedrag en het extra bedrag aan kinderbijslag per 1 januari 2019 te worden geïndexeerd. De bedragen dienen op grond van artikel 13, tweede en derde lid, AKW te worden verhoogd of verlaagd met hetzelfde percentage, als waarmee de consumentenprijsindex over de maand oktober daaraan voorafgaande, naar boven of naar beneden afwijkt van de consumentenprijsindex, waarop de laatste wijziging is gebaseerd. De geïndexeerde bedragen dienen door of namens Onze Minister bekend te worden gemaakt in de Staatscourant. Artikel 13, zesde lid, AKW schrijft voor dat als een verhoging van de kinderbijslagbedragen als bedoeld in het vijfde lid samenvalt met een wijziging van het bedrag door indexatie als bedoeld in het tweede of het derde lid van dat artikel, het bedrag voorafgaande aan de verhoging wordt geïndexeerd. Tenslotte regelt artikel 13, zesde lid, AKW dat deze wijziging door indexatie, in afwijking van het tweede en derde lid, bij de in het vijfde lid bedoelde algemene maatregel van bestuur geschiedt. Omdat het bedrag aan kinderbijslag over een kalenderkwartaal, na afloop van dat kalenderkwartaal, door de Sociale verzekeringsbank wordt uitbetaald, zal het door dit besluit verhoogde kinderbijslagbedrag begin april 2019 voor de eerste maal tot uitbetaling komen. De verhoging van het extra bedrag aan kinderbijslag voor alleenverdieners en alleenstaande ouders met een thuiswonend gehandicapt kind voor het jaar 2019, wordt pas na afloop van 2019 uitgekeerd.

Deze algemene maatregel van bestuur gaat over de kinderbijslagbedragen in Nederland; in Caribisch Nederland wordt de kinderbijslag evenredig verhoogd met de in het regeerakkoord afgesproken intensivering van de kindregelingen. Voor het overige wordt verwezen naar de brief van 29 juni 20183 van de staatssecretarissen van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

Uitvoeringsaspecten

De indexatie en verhoging van het extra bedrag aan kinderbijslag en het basisbedrag kinderbijslag is goed uitvoerbaar voor de SVB. Het raakt de uitvoering in zeer geringe mate en is vergelijkbaar met de reguliere indexering.

Budgettaire effecten

Het budgettaire effect van de verhoging van het basisbedrag kinderbijslag bedraagt vanaf 2019 circa € 249,5 miljoen. De kosten nemen jaarlijks iets af doordat het volume in de kinderbijslag langzaam afneemt. De verhoging van het extra bedrag aan kinderbijslag (AKW+) voor alleenverdieners en alleenstaande ouders met een thuiswonend gehandicapt kind heeft een budgettair effect van circa € 0,5 miljoen structureel. Vanwege de betaling van AKW+ na afloop van het betreffende jaar leidt dit pas in 2020 tot extra uitgaven. De maatregel schept wel een verplichting in 2019.

Inkomenseffecten

Vóór toepassing van de indexatie bedraagt de verhoging van het basiskinderbijslagbedrag € 88,75 per kind op jaarbasis. Dit resulteert in een verhoging van het bedrag van € 22,19 per kwartaal per kind in de leeftijdsgroep van 12 tot en met 17-jarigen. De daarvan afgeleide bedragen voor kinderen van 6 tot en met 11 jaar en 0 tot en met 5 jaar (85% – € 8,86 – respectievelijk 70% – € 15,53 – van het basisbedrag kinderbijslag) komen naar rato ook hoger uit. Na toepassing van de indexatie op basis van de ontwikkeling van de consumentenprijsindex van de maand oktober ten opzichte van de maand april 2018 (PM%) en de uit het regeerakkoord voortvloeiende verhoging luiden de bedragen ..... resp. PM

Gezinnen met een lager inkomen profiteren relatief meer van deze maatregel vanwege het inkomensonafhankelijke karakter van de kinderbijslag. Een alleenstaande ouder in de bijstand met twee kinderen in de leeftijd van 6 tot 11 jaar gaat er hierdoor 0,8% in koopkracht op vooruit. Een alleenverdienersgezin met een modaal inkomen met twee kinderen in dezelfde leeftijdscategorie gaat er door deze maatregel 0,5% op vooruit. Het extra bedrag aan kinderbijslag (AKW+) voor alleenverdieners en alleenstaande ouders met een thuiswonend gehandicapt kind dat een bepaalde mate van intensieve zorg nodig heeft, stijgt ook met € 88,75 op jaarbasis. Na toepassing van de indexatie op basis van de ontwikkeling van de consumentenprijsindex van de maand oktober 2018 ten opzichte van de maand oktober 2017 (PM%) en de uit het regeerakkoord voortvloeiende verhoging luidt het bedrag .......PM

Tabel statische inkomenseffecten 2019 voorbeeldhuishoudens in Europees Nederland onder pensioengerechtigde leeftijd met kinderen1

Cijfers inkomenseffecten

Actieven:

 

Alleenverdiener met kinderen

 
 

modaal

0,5%

 

2 x modaal

0,3%

     

Tweeverdieners

 
 

modaal + ½ x modaal met kinderen

0,4%

 

2 x modaal + ½ x modaal met kinderen

0,3%

     

Alleenstaande ouder

 
 

minimumloon

0,5%

 

modaal

0,4%

     

Inactieven:

 

Sociale minima

 
 

paar met kinderen

0,7%

 

alleenstaande ouder

0,8%

X Noot
1

Zoals gebruikelijk in de koopkrachtpresentatie wordt uitgegaan van twee kinderen tussen 6 en 11 jaar oud.

Internetconsultatie en Regeldruk

Via internetconsultatie is de mogelijkheid opengesteld om commentaar te leveren op deze algemene maatregel van bestuur. Dit heeft geleid tot één reactie die niet leidt tot aanpassing van het besluit.

Deze algemene maatregel van bestuur brengt geen extra administratieve lasten met zich mee voor burgers, bedrijven of voor de overheid. Het Adviescollege Toetsing Regeldruk (ATR) gaat tevens akkoord met de inschatting dat er geen gevolgen voor de regeldruk te verwachten zijn.

Artikelsgewijs

Artikel 1

Met dit artikel worden het extra bedrag aan kinderbijslag, genoemd in artikel 7a, tweede lid, en het basiskinderbijslagbedrag, genoemd in artikel 12, eerste lid, van de AKW, geïndexeerd en verhoogd. Zie voor een verdere toelichting het algemene deel van deze nota van toelichting.

Artikel 2

Dit artikel regelt de inwerkingtreding van dit besluit. Aangezien de definitieve gegevens betreffende de ontwikkeling van de consumentenprijsindex eerst begin december 2018 bekend zijn, is zekerheidshalve rekening gehouden met de mogelijkheid dat het besluit pas begin 2019 zal kunnen worden vastgesteld en gepubliceerd. In dat geval werkt het besluit terug tot en met 1 januari 2019. Tegen terugwerkende kracht behoeft geen bezwaar te bestaan omdat deze in dit geval in het voordeel van de rechthebbenden op kinderbijslag is.

Lasten en bevelen dat dit besluit met de daarbij behorende nota van toelichting in het Staatsblad (, in het Afkondigingsblad van Aruba, in het Publicatieblad van Curaçao en in het Afkondigingsblad van Sint Maarten) zal worden geplaatst.

De Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,


X Noot
1

Genoemd in artikel 7a, tweede lid, van de Algemene Kinderbijslagwet.

X Noot
2

Genoemd in artikel 12, eerste lid, van de Algemene Kinderbijslagwet.

X Noot
1

Het huidige bedrag € 2040,19 wordt eerst geïndexeerd en vervolgens verhoogd. Na verhoging maar zonder indexering is de hoogte van het extra bedrag aan kinderbijslag € 2128,94. Indexering vindt plaats aan de hand van de consumentenprijsindex. Dit cijfer is pas begin december 2018 bekend, zodat nu nog geen exact bedrag kan worden ingevuld.

X Noot
2

Zie voetnoot 1. Het huidige bedrag bedraagt € 288,90. Na verhoging maar nog zonder indexering is de hoogte van het basiskinderbijslagbedrag € 311,09.

X Noot
3

Kamerstukken II, 2017/18, 34 775 IV, nr. 45

Naar boven