Publicatie AGOS, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, productdossier BGA „THYM DE PROVENCE”

Gelet op artikel 2 van het Instellingsbesluit Adviescommissie geografische aanduidingen, oorsprongsbenamingen en gegarandeerde traditionele specialiteiten maakt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland de volgende publicatie(s) in Publicatieblad C 092 van 24 maart 2017 van de Europese Unie bekend.

Iedere natuurlijke of rechtspersoon die kan aantonen een rechtmatig belang te hebben in verband met door de Europese Commissie voorgenomen registratie(s) van bijgaand productdossier(s), kan tot uiterlijk 24 mei 2017 zijn bedenkingen daartegen kenbaar maken door middel van toezending van een gemotiveerde verklaring aan Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, secretariaat AGOS, Postbus 93119, 2509 AC Den Haag

Bekendmaking van een aanvraag overeenkomstig artikel 50, lid 2, onder a), van Verordening (EU) nr. 1151/2012 van het Europees parlement en de Raad inzake kwaliteitsregelingen voor landbouwproducten en levensmiddelen

(2017/C 92/06)

Deze bekendmaking verleent het recht om op grond van artikel 51 van Verordening (EU) nr. 1151/2012 van het Europees parlement en de Raad (1) bezwaar aan te tekenen tegen de aanvraag.

ENIG DOCUMENT

„THYM DE PROVENCE”

EU-nr.: FR-PGI-0005-01364 – 18.9.2015

BOB () BGA (X)

1. Naam/namen

„Thym de Provence”

2. Lidstaat of derde land

Frankrijk

3. Beschrijving van het landbouwproduct of levensmiddel
3.1. Productcategorie

Categorie 1.8. Andere in bijlage I bij het Verdrag genoemde producten (specerijen enz.)

3.2. Beschrijving van het product waarvoor de in punt 1 vermelde naam van toepassing is

„Thym de Provence” is een aromatische plant van de soort Thymus vulgaris L., die tot de lipbloemenfamilie behoort. Het is een aromatische vertakte halfheester van 10 tot 30 cm hoog, met stengels die onderaan houtachtig zijn en gewoonlijk rechtop staan in zeer dichte bosjes.

De blijvende bladeren, die naargelang van het seizoen grijs of groen zijn, en de jonge stengels en kelken zijn bezaaid met klieren gevuld met een essentiële olie. De belangrijkste bestanddelen van deze fenolhoudende olie zijn carvacrol (minimaal 15%), thymol en paracymeen (de precursor van deze stoffen).

„Thym de Provence” is een vaste plant die in de volle grond wordt geteeld of op erkende percelen in de natuur wordt geoogst.

„Thym de Provence” komt voort uit de volgende variëteiten: VP 83 (echte tijm), variëteit Carvalia, variëteit Thymlia.

De lijst van toegestane variëteiten kan worden herzien op basis van een herzieningsprotocol dat tot doel heeft de volgende kenmerken te waarborgen:

  • fenolprofiel (gehalte carvacrol + thymol + paracymeen > 50%);

  • carvacrolgehalte van ten minste 15%;

  • rechte, houtige plantengroei.

Na iedere aanpassing van de lijst wordt de nieuwe lijst ter beschikking gesteld van de producenten, het controleorgaan en de voor de controle bevoegde autoriteiten.

„Thym de Provence” wordt aangeboden in de vorm van gedroogde of diepgevroren bladeren of van verse of gedroogde takken. Deze takken kunnen los of in bosjes worden verkocht.

De tijm heeft de volgende kenmerken:

  • voor alle aanbiedingsvormen: een minimaal carvacrolgehalte van 15% in de essentiële olie.

Daarnaast, naargelang van de aanbiedingsvorm:

  • voor verse takken: een maximale stengellengte van 16 cm;

  • voor gedroogde takken: een maximale stengellengte van 16 cm en een maximaal vochtgehalte van 12%;

  • voor gedroogde bladeren: een maximaal vochtgehalte van 12%, een maximaal gehalte stengels van 4% en een maximaal gehalte fijne deeltjes van 2%;

  • voor diepgevroren bladeren: een maximaal gehalte stengels van 4% en een maximaal gehalte fijne deeltjes van 2%.

3.3. Diervoeders (alleen voor producten van dierlijke oorsprong) en grondstoffen (alleen voor verwerkte producten)

3.4. Specifieke onderdelen van het productieproces die in het afgebakende geografische gebied moeten plaatsvinden

De activiteiten die binnen het geografische gebied moeten plaatsvinden, zijn de oogst, de verwerking (drogen/dorsen, sorteren, invriezen) en het bundelen in bossen.

3.5. Specifieke voorschriften betreffende het in plakken snijden, het raspen, het verpakken enz. van het product waarnaar de geregistreerde naam verwijst

3.6. Specifieke voorschriften betreffende de etikettering van het product waarnaar de geregistreerde naam verwijst

Op het etiket van de aan de consument aangeboden eenheden van „Thym de Provence” moeten, naast de uit hoofde van de geldende regelgeving verplichte vermeldingen, de datum van minimale houdbaarheid en een kader met de naam en het adres van de certificeringsinstantie, voorafgegaan door de woorden „gecertificeerd door”, worden aangebracht.

4. Beknopte beschrijving van het afgebakende geografische gebied

Departement Vaucluse: alle gemeenten.

Departement Bouches-du-Rhône:

  • volledige kantons: Aix-en-Provence (1 en 2), Allauch, Aubagne, Berre-l'Étang, Châteaurenard, Ciotat, Gardanne, Marignane, Marseille (1 t/m 10), Martigues, Pélissanne, Salon-de-Provence (1 en 2), Trets, Vitrolles;

  • het kanton Istres met uitzondering van de gemeente Fos-sur-Mer.

Departement Gard:

  • volledige kantons: Bagnols-sur-Cèze, Pont-Saint-Esprit, Redessan, Roquemaure, Uzès, Villeneuve-lès-Avignon;

  • het kanton Alès-2: de gemeenten Belvézet, Bouquet, Fons-sur-Lussan, Lussan, Seynes, Vallérargues;

  • het kanton Alès-3: de gemeente Castelnau-Valence;

  • het kanton Beaucaire met uitzondering van de gemeenten Bellegarde, Fourques;

  • het kanton Marguerittes: de gemeenten Manduel, Marguerittes, Poulx;

  • het kanton Rousson: de gemeenten Barjac, Méjannes-le-Clap, Saint-Jean-de-Maruéjols-et-Avéjan, Saint-Privat-de-Champclos, Tharaux.

Departement Alpes-de-Haute-Provence:

  • volledige kantons: Château-Arnoux-Saint-Auban, Forcalquier, Manosque (1 t/m 3), Oraison, Reillanne, Valensole;

  • het kanton Digne-les-Bains-2 met uitzondering van de gemeenten Champtercier, Digne-les-Bains:

  • het kanton Sisteron met uitzondering van de gemeenten Authon, Saint-Geniez;

  • het kanton Riez: de gemeenten Bras-d'Asse, Le Castellet, Le Chaffaut-Saint-Jurson, Entrevennes, Estoublon, Mézel, Moustiers-Sainte-Marie, Puimichel, Puimoisson, Riez, Roumoules, Saint-Jeannet, Saint-Julien-d'Asse, Saint-Jurs;

  • het kanton Seyne: de gemeenten Claret, Melve, Sigoyer, Thèze, Valernes, Vaumeilh.

Departement Ardèche:

  • het volledige kanton Bourg-Saint-Andéol;

  • het kanton Pouzin: de gemeente Rochemaure;

  • het kanton Teil: de gemeenten Alba-la-Romaine, Aubignas, Saint-Andéol-de-Berg, Saint-Maurice-d'Ibie, Saint-Thomé, Le Teil, Valvignères;

  • het kanton Vallon-Pont-d'Arc: de gemeenten Labastide-de-Virac, Orgnac-l'Aven, Saint-Remèze.

Departement Var:

  • volledige kantons: Brignoles, Draguignan, Garde, Garéoult, Hyères, Ollioules, Saint-Cyr-sur-Mer, Saint-Maximin-la-Sainte-Baume, Seyne-sur-Mer (1 en 2), Solliès-Pont, Toulon (1 t/m 4);

  • het kanton La Crau: de gemeenten Hyères, La Crau;

  • het kanton Flayosc met uitzondering van de gemeenten Bargème, Bargemon, Brenon, Châteauvieux, Claviers, Comps-sur-Artuby, La Bastide, Le Bourguet, La Martre, La Roque-Esclapon, Trigance;

  • het kanton Luc met uitzondering van de gemeenten Collobrières, La Garde-Freinet;

  • het kanton Vidauban met uitzondering van de gemeente: Le Muy.

Departement Hautes-Alpes:

  • het volledige kanton Laragne-Montéglin;

  • het kanton Serres: de gemeenten Le Bersac, Bruis, Chanousse, L’Épine, Étoile-Saint-Cyrice, Eyguians, Lagrand, Méreuil, Montclus, Montjay, Montmorin, Montrond, Moydans, Nossage-et-Bénévent, Orpierre, Ribeyret, Rosans, Saint-André-de-Rosans, Sainte-Colombe, Sainte-Marie, Saint-Genis, Saléon, Savournon, Serres, Sorbiers, Trescléoux.

Departement Drôme:

  • volledige kantons: Grignan, Tricastin, Montélimar-2;

  • het kanton Dieulefit met uitzondering van de gemeenten Bézaudun-sur-Bîne, Bourdeaux, Bouvières, Comps, Crupies, Félines-sur-Rimandoule, Francillon-sur-Roubion, Mornans, Le Poët-Célard, Les Tonils, Orcinas, Rochebaudin, Saou, Soyans, Truinas;

  • het kanton Nyons et Baronnies met uitzondering van de gemeente Chaudebonne;

  • het kanton Diois: de gemeenten La Motte-Chalancon, Rottier;

  • het kanton Montélimar-1: de gemeenten Ancône, Montélimar, Savasse.

5. Verband met de oorsprong
Specificiteit van het geografische gebied

Het geografische gebied waaruit „Thym de Provence” afkomstig is, maakt deel uit van een gebied in het zuidoosten van Frankrijk dat de Provence wordt genoemd.

Het gebied heeft hoofdzakelijk kalkhoudend-lemige bodems met een verschillende bodemdichtheid. Daardoor kan regen gemakkelijk in de bodem sijpelen en afvloeien. Veel van deze bodems zijn kiezelachtig. Deze open, kalkachtige, droge en zonnige omgevingen, de zogeheten „garrigues”, zijn typisch voor de Provence.

Het geografische gebied wordt eveneens gekenmerkt door een mediterraan klimaat, met warme, droge zomers en zachte winters. Er zijn lange perioden met veel zon, met een soms frequente en aanhoudende noord-/noordwestenwind (de mistral), die zorgt voor een lage vochtigheidsgraad. Provençaalse winters kennen slechts zelden perioden van vorst, die dan doorgaans van korte duur en mild is.

Het geografische gebied wordt ten slotte gekenmerkt door een dichte, spontane groei van fenolhoudende tijm met een hoog gehalte aan carvacrol, in nagenoeg zuivere populaties die zich in min of meer cirkelvormige vlekken verspreiden.

In het gebied wordt van oudsher en tot op vandaag wilde tijm geplukt. Dankzij die traditie en de aloude methoden voor het drogen, sorteren en bundelen in bosjes hebben tijmproducenten in het geografische gebied specifieke vakkennis weten te ontwikkelen.

Producenten van „Thym de Provence” hebben de echte tijm die spontaan in de natuur groeit, zorgvuldig vermenigvuldigd door selectieve plantenveredeling van fenolhoudende tijm, waarvan de essentiële olie meer dan 15% carvacrol bevat.

Voorts beperken producenten de watertoevoer op de geteelde percelen, om de natuurlijke omstandigheden zo dicht mogelijk te benaderen.

Tijm wordt slechts op een beperkt aantal percelen geteeld, aangezien de stengels na een bepaalde groeiperiode te dik worden en er niet voldoende bladeren meer zijn in verhouding tot het gewicht van het hout (dikke stengels). Bij wilde tijm controleren de plukkers zorgvuldig de grootte van de planten die mogen worden geplukt om hetzelfde resultaat te waarborgen.

Producenten letten er voorts op dat de tijm in het optimale stadium wordt geoogst en zorgen voor geventileerde opslag van de tijm vóór de verwerking of het drogen, waarbij kundig gebruik wordt gemaakt van het droge klimaat in het geografische gebied.

Voor de verwerking beschikken de marktdeelnemers over bijzondere vakkennis: zij verwerken de planten kort na het oogsten (drogen voor tijm die wordt aangeboden in de vorm van gedroogde bladeren, en invriezen voor tijm die diepgevroren wordt aangeboden).

Het drogen is ook een belangrijke stap om het vochtgehalte te regelen en het product vervolgens te kunnen verwerken zonder afbreuk te doen aan de kwaliteit: als „Thym de Provence” niet droog genoeg is, kan hij namelijk niet correct worden gerist (de blaadjes komen dan niet van de stengel); is hij te droog, dan breken de stengels te vaak tijdens het dorsen. Tijdens het drogen wordt rekening gehouden met de klimatologische omstandigheden buiten. Deze fase is bepalend voor het uiterlijk en de houdbaarheid van het product. Het drogen vergt echte vakkennis en specifieke machines (zoals een visuele inspectie van het verse product, een specifiek sorteerproces per partij en dergelijke).

Ook voor het bundelen in bossen moeten producenten over specifieke vakkennis beschikken: ze moeten het vochtgehalte van hun product goed inschatten om bladverlies en kwaliteitsverlies te voorkomen. Die vakkennis biedt de nodige basis om tot het gewenste eindproduct te komen.

De marktdeelnemers uit de Provence weten tijm dankzij hun specifieke materiaal en ervaring bijzonder doeltreffend en grondig te sorteren. Dankzij hun productkennis weten zij precies met welke gereedschappen de tijm optimaal kan worden gesorteerd, zodat zo veel mogelijk ongewenste deeltjes worden verwijderd.

Specificiteit van het product

„Thym de Provence” wordt gekenmerkt door zijn karakteristieke aroma en sterke smaak: die is tegelijkertijd warm en kruidig.

Hij onderscheidt zich van andere tijmsoorten, voor een groot deel zogeheten „zachte” tijmsoorten of tijmsoorten uit de tuinbouw met een zuiver thymol-chemotype en een minder uitgesproken aroma, en in mindere mate cineoltijm (Thymus mastichina L. cineolifera).

De overige onderscheidende kenmerken van „Thym de Provence” zijn: de zuiverheid, de gelijkaardigheid van de bladeren, het feit dat het product nagenoeg geen onzuiverheden bevat (voor tijm die in de vorm van bladeren wordt aangeboden).

Wanneer het product in bosjes wordt aangeboden, zijn die regelmatig, goed gevormd en goed voorzien van bladeren.

Aan deze specifieke eigenschappen dankt „Thym de Provence” zijn uitstekende reputatie.

Causaal verband

De kenmerken van de sterk afwaterende bodems in het geografische gebied bevorderen, in combinatie met het temperatuurregime, de spontane groei en de teelt van „Thym de Provence”. Om in goede omstandigheden te kunnen groeien en zijn volle aroma te kunnen ontwikkelen, heeft „Thym de Provence” de warmte en de zonneschijn nodig die worden geboden door het klimaat van het geografische gebied.

De geselecteerde traditionele variëteiten, die specifiek zijn voor dit klimaat, bevorderen de afscheiding van een zeer typische essentiële olie, die een hoog carvacrolgehalte bezit en de specifieke warme, kruidige aroma's van „Thym de Provence” accentueert. Het hoge carvacrolgehalte in de essentiële olie van de bladeren is een secundair kenmerk van de aanpassing van de plant aan haar omgeving, die vooral wordt gekenmerkt door grote droogte in de zomer.

Dankzij gecontroleerde irrigatie kan de groei van onkruid (die gevolgen heeft voor de zuiverheid van het eindproduct) worden beperkt en kunnen relatief droge omstandigheden worden gehandhaafd die de natuurlijke omstandigheden zo dicht mogelijk benaderen.

Doordat de tijm in het optimale stadium wordt geoogst, komen de aroma's beter tot hun recht, maar wordt ook de zuiverheid van de „Thym de Provence” versterkt.

Door het product snel na het oogsten te drogen of in te vriezen en tijdens de opslag voor ventilatie te zorgen, krijgt de tijm een uniforme kleur en blijven de aroma's bewaard. Dankzij hun ervaring, en met name hun capaciteit om de kwaliteit van het vers geoogste product snel visueel te beoordelen, kunnen marktdeelnemers in het gebied deze cruciale stappen tot een goed einde brengen.

„Thym de Provence” ontleent zijn zuiverheid aan de grondige vakkennis over het rissen en het sorteren. Die stadia zijn belangrijk voor de verwijdering van het grootste deel van de stengels en voor het voorkomen van breuken.

„Thym de Provence” in regelmatige, goed gevormde bosjes met veel bladeren is het resultaat van de vakkennis van de producenten, die precies weten hoe zij dikke stengels moeten verwijderen en het vochtgehalte moeten beoordelen, en hiervoor het juiste moment weten uit te kiezen.

De aanwezigheid van tijm in de Provence en het karakteristieke aroma en de kenmerkende smaak van „Thym de Provence” worden vaak beschreven in de literatuur. Van Plinius de Oude in de eerste eeuw na Christus tot hedendaagse schrijvers als Marcel Pagnol (Les Bucoliques, Grasset, 1958). „Thym de Provence” vormt een van de hoekstenen van het gastronomische erfgoed van de Provence en wordt in diverse vormen op grote schaal verhandeld.

Verwijzing naar de bekendmaking van het productdossier

(Artikel 6, lid 1, tweede alinea, van de onderhavige verordening)

https://www.inao.gouv.fr/fichier/CDC-IGP-ThymdeProvence.pdf

(1) PB L 343 van 14.12.2012, blz. 1.

Naar boven