De oplopende duur van de tbs. Advies van de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming

uitgebracht aan: de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie

datum: 17 februari 2011

De Raad heeft een advies uitgebracht aan de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie over de opgelopen duur van de terbeschikkingstelling met dwangverpleging (tbs). De Raad doet in dit advies een aantal aanbevelingen aan de staatssecretaris om die duur, die de afgelopen jaren is toegenomen tot bijna tien jaar, terug te dringen.

Doordat de duur van de tbs zo is toegenomen, hebben verdachten, hun advocaten, officieren van Justitie en rechters een negatief beeld van de tbs. Steeds vaker wordt in plaats van tbs een gevangenisstraf opgelegd. Het gevaar hiervan is dat psychisch ernstig gestoorde delinquenten na het uitzitten van hun gevangenisstraf in de maatschappij terugkeren zonder dat zij zijn behandeld. De veiligheid van de maatschappij komt daarmee in het gedrang.

Factoren die de opgelopen duur van de tbs in de hand gewerkt hebben zijn de strengere veiligheidswaarborgen rondom de verloftoekenning en de vertraging die optreedt in de behandeling of in de aanloop daar naar toe. Een andere factor is het stijgende aantal opnames in de longstay. Bovendien draagt het bestaan van de longstay-voorziening en het risico op plaatsing in een dergelijke voorziening bij aan het negatieve beeld van de tbs.

De Raad vindt dat aan tbs-gestelden in een eerder stadium verlof toegekend moet worden, omdat verlof van groot belang is voor een succesvolle behandeling. De Raad meent dat dit kan zonder dat de veiligheid van de maatschappij in gevaar komt. Ook meent de Raad dat sneller duidelijk moet zijn hoe lang een behandeling ongeveer gaat duren. Bovendien moet die behandeling zo snel mogelijk na plaatsing in een kliniek beginnen.

Verder vindt de Raad dat de staatssecretaris daadwerkelijk moet beginnen met de uitvoering van het nieuwe Beleidskader Longstay om zo de groei van het aantal tbs-gestelden op longstay-afdelingen te beperken. Dit betekent o.a. een driejaarlijkse herbeoordeling van de noodzaak van het verblijf in de longstay.

Ook meent de Raad dat de verbetering van de kwaliteit van behandelmethodes gecontinueerd moet worden door middel van wetenschappelijk onderzoek.

Tot slot adviseert de Raad om de maatschappij goed voor te lichten over de inhoud en werking van het tbs-stelsel, en daarbij inzicht te bieden in de vele duizenden verlofbewegingen per jaar die zonder incidenten verlopen, als ook in de gunstige recidivecijfers van tbs-gestelden.

Het advies kan worden opgevraagd bij het secretariaat van de Raad

postbus 30 137

2500 GC Den Haag

070-36 19 300,

www.rsj.nl