30 196 Duurzame ontwikkeling en beleid

Nr. 200 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 12 juli 2013

Deze week hebben werkgevers-, werknemers- en milieuorganisaties en het kabinet, onder leiding van de voorzitter van de Sociaal Economische Raad (SER), overeenstemming op hoofdlijnen bereikt om te komen tot een Nationaal Energieakkoord voor Duurzame Groei. Dit is een verheugend en belangrijk resultaat van de constructieve onderhandelingen tussen de partijen. De komende weken worden de hoofdlijnen nader uitgewerkt en doorgerekend, waarna in de tweede helft van augustus finale besluitvorming door partijen zal plaatsvinden. De overeenstemming gaat over de volle breedte van het energiebeleid en past binnen de randvoorwaarden die het kabinet heeft gesteld (zie Kamerstuk 30 196, nr. 197). Met deze brief informeer ik u, mede namens de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, over de overeenstemming die op hoofdlijnen is bereikt.

Nederland streeft in internationaal verband naar een volledig duurzame energievoorziening in 2050. Om daar te komen zal op Europees niveau voor de periode na 2020 een versneld CO₂-reductiepad afgesproken moeten worden, op weg naar een CO₂-reductie van 80% tot 95% in 2050 ten opzichte van 1990. Een structurele versterking van het Europese Systeem van Emissiehandel (ETS) is cruciaal om dit op een kosteneffectieve wijze te doen. Partijen zetten zich er voor in om dit in Europees verband voor elkaar te krijgen.

Er is overeenstemming over een kosteneffectieve uitrol van hernieuwbare energie die zekerheid biedt voor investeerders, werkgelegenheid creëert, innovaties uitlokt en die bijdraagt aan versterking van de concurrentiepositie van Nederlandse bedrijven. Hierdoor zal in de komende jaren per saldo sprake zijn van een forse lastenverlichting voor burgers en bedrijven ten opzichte van de afspraken die zijn gemaakt in het regeerakkoord. In alle mogelijke opties voor hernieuwbare energie wordt geïnvesteerd, waarbij de SDE+ regeling het belangrijkste stimuleringsinstrument blijft.

Burgers kunnen een belastingkorting krijgen als ze gezamenlijk lokaal hernieuwbare energie opwekken. Binnen de kaders die met provincies zijn afgesproken wordt geïnvesteerd in windenergie op land, met meer mogelijkheden voor burgerparticipatie. Voor windenergie op zee wordt een robuust wettelijk kader uitgewerkt dat voor 2015 gereed moet zijn en er zijn afspraken gemaakt over het groeipad in de komende jaren en de daarbij passende kostenreductie door proefopstellingen en demonstratieprojecten. De afgesproken aanpak leidt tot 14% hernieuwbare energie in 2020 en 16% in 2023.

Energiebesparing is één van de belangrijkste pijlers voor duurzame economische groei. Partijen hebben overeenstemming bereikt over een breed pakket van maatregelen dat naar verwachting ruimschoots voldoet aan de Europese verplichting van 1,5% energiebesparing per jaar bij eindgebruikers en dat gunstige effecten op de werkgelegenheid heeft, met name in de bouwsector. De komende weken wordt onderzocht hoe een deel van de toekomstige besparingen in de SDE+ heffing, als gevolg van een slimmere aanpak voor duurzame energie, op korte termijn benut kan worden voor de isolatie van woningen. In 2014 en 2015 krijgen alle woningen in Nederland een indicatief energielabel. Het totaal aan energiebesparingsmaatregelen is gericht op koop- en huurwoningen, utiliteitsbouw, maatschappelijk vastgoed en de industrie. Er komt een samenhangend plan voor de benutting van industriële restwarmte. Het budget voor de Energie Investerings Aftrek (EIA) wordt beperkt om ruimte te maken voor een hierna te noemen innovatieregeling en het resterende budget wordt meer gericht op investeringen in energiebesparing.

Indien aan een aantal voorwaarden wordt voldaan, zullen energiebedrijven oude kolencentrales, die in de jaren »80 zijn gebouwd, sluiten. Hiermee worden de facto de mogelijkheden om hernieuwbare energie op te wekken door bijstook van biomassa in kolencentrales beperkt. Afvang en opslag van CO₂ is op termijn noodzakelijk, niet alleen bij kolencentrales, om tot een klimaatneutrale energievoorziening te komen. Het kabinet neemt het voortouw om te komen tot een langetermijnvisie op CO₂-afvang en -opslag, rekening houdend met het maatschappelijke draagvlak.

De energiemarkt is internationaal. Partijen onderstrepen het belang van een goed werkende Europese energiemarkt en goede samenwerking in de EU en met de landen om ons heen. De Gaswet en de Elektriciteitswet worden gemoderniseerd om tot een consistent langetermijnkader te komen dat past bij de energietransitie die gerealiseerd gaat worden. Er zal worden gewerkt aan integrale ontwikkeling van de energie-infrastructuur die rekening houdt met de toenemende dynamiek van vraag en aanbod, mede als gevolg van de verdere uitrol van hernieuwbare energie. De hoge leveringszekerheid die we in Nederland kennen, wordt hierdoor gewaarborgd.

Innovatie is van groot belang om internationaal concurrerend te blijven en om de kosten van schone technologie omlaag te brengen. Partijen zijn het er over eens dat Nederland kan uitblinken in slimme oplossingen voor duurzaamheid. De ambitie is om de economische waarde van de keten van schone energietechnologie te verviervoudigen in 2020. De financieringsmogelijkheden voor innovatie worden vergroot, onder andere door middel van een innovatieregeling voor demonstratieprojecten voor schone technologie. Daarnaast zijn met banken en beleggers afspraken gemaakt om de financierbaarheid van grote projecten voor hernieuwbare energie te verbeteren. Partijen hebben verder ook afspraken gemaakt over werkgelegenheid en bij- en omscholing.

Het kabinet is van oordeel dat er met de overeenstemming die op hoofdlijnen is bereikt een goede basis is gelegd om tot een energieakkoord te komen. De komende weken vindt nadere uitwerking plaats, waaronder een doorrekening op effecten voor energie, economie, klimaat, lasten en koopkracht. Op basis daarvan zal eind augustus definitieve besluitvorming plaatsvinden.

De Minister van Economische Zaken, H.G.J. Kamp