21 501-02 Raad Algemene Zaken en Raad Buitenlandse Zaken

Nr. 1339 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 21 februari 2014

Hierbij bied ik u het verslag aan van de Raad Buitenlandse Zaken Oekraïne van 20 februari 2014.

De Minister van Buitenlandse Zaken, F.C.G.M. Timmermans

VERSLAG RAAD BUITENLANDSE ZAKEN VAN 20 FEBUARI 2014 OVER OEKRAÏNE

Naar aanleiding van de situatie in Oekraïne kwam de Raad Buitenlandse Zaken op 20 februari jl. in buitengewone sessie bijeen. De Raad uitte afschuw over de situatie in Oekraïne en was eensgezind in het veroordelen van alle gebruik van geweld. Ministers riepen op tot onmiddellijke beëindiging van het geweld, respect voor mensenrechten en fundamentele vrijheden, inclusief het recht op medische bijstand. De Raad riep tevens op tot een onafhankelijk onderzoek naar de mensenrechtenschendingen en het voor de rechter brengen van de daders.

De Ministers besloten tot het instellen van gerichte sancties in de vorm van visumrestricties en bevriezing van tegoeden jegens personen die verantwoordelijk zijn voor mensenrechtenschendingen en buitensporig gebruik van geweld. Dit kan zowel personen aan de kant van de overheid als van de kant van de demonstranten betreffen. Dit politieke besluit wordt onverwijld omgezet in een EU Raadsbesluit en Verordening, waarin de precieze reikwijdte en invulling van de afgesproken maatregelen worden verankerd. Ook hebben de lidstaten afgesproken de export naar Oekraïne van goederen die kunnen worden gebruikt voor interne repressie op te schorten en verzoeken voor exportvergunningen voor militaire goederen opnieuw te beoordelen in het kader van het Europese wapenexportbeleid (Gemeenschappelijke Positie 944/2008).

De Raad heeft tevens alle partijen opgeroepen verantwoordelijkheid te nemen en een betekenisvolle dialoog aan te gaan, om de legitieme democratische aspiraties van het Oekraïense volk waar te maken. De primaire verantwoordelijkheid voor het zetten van de eerste stap ligt bij President Janoekovitsj. De EU blijft bereid deze dialoog te ondersteunen en te helpen bij de-escalatie van de situatie. Tijdens de Raad werden de Ministers voortdurend geïnformeerd over de voortgang van de besprekingen die de Ministers van Buitenlandse Zaken van Duitsland, Frankrijk en Polen in Kiev voerden als onderdeel van een gecoördineerde Europese inzet ter ondersteuning van deze dialoog. Tevens werd bekend dat een Russische gezant onderweg was om deel te nemen aan de besprekingen in Kiev. Ook werden de Ministers op de hoogte gehouden van het oplopend aantal doden en gewonden. Op Nederlands initiatief werd afgesproken dat de EU klaarstaat om medische bijstand te bieden en organisaties te helpen voorraden medicijnen en medisch materiaal aan te vullen ten behoeve van mensen die door het geweld zijn geraakt.

Hervorming van de grondwet, het vormen van een nieuwe inclusieve regering en het scheppen van de randvoorwaarden voor democratische verkiezingen zijn volgens de EU voorwaarden voor een duurzame oplossing voor de politieke crisis. De Raad benadrukte in dit licht het belang van samenwerking met relevante internationale partners als OVSE en de Raad van Europa. Tijdens de discussie werd eveneens door meerdere lidstaten, waaronder Nederland, gepleit voor nauwe samenwerking en intensieve dialoog met sleutelpartner Rusland en met de Verenigde Staten.

De Ministers herhaalden de boodschap dat het associatieakkoord en Deep and Comprehensive Trade Area (DCFTA) nog steeds op tafel ligt en dat binnen de mogelijkheden die de bestaande visumfacilitatieovereenkomst met Oekraïne en de EU Visumcode bieden wordt ingezet op versterking van contacten tussen Oekraïense en EU-burgers.