Besluit van het college tot Vaststellen van het Verkeersbesluit milieuzone brom- en snorfietsen Den Haag 2020

Toelichting

Met het onderhavige besluit wordt bepaald dat per 1 december 2020 een geslotenverklaring vanwege een milieuzone wordt ingevoerd waarin brom- en snorfietsen met een datum van eerste toelating (DET) van 2010 en ouder niet zijn toegestaan.

Een milieuzone is een ruimtelijk begrensd gebied dat is gelegen binnen de gemeente Den Haag waar om reden van leefbaarheid, in het bijzonder milieuhinder met betrekking tot lucht en geluid, een selectief toelatingsbeleid voor brom- en snorfietsen wordt gehanteerd in relatie tot de door die voertuigen veroorzaakte milieuhinder.

Grondslag

Op grond van artikel 15, eerste lid, van de Wegenverkeerswet 1994 (Wvw 1994) moet een verkeersbesluit genomen worden voor de plaatsing of verwijdering van de in artikel 12 van het Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer (BABW) genoemde verkeerstekens, alsmede voor onderborden voor zover daardoor een gebod of verbod ontstaat of wordt gewijzigd.

Doel

Gezien het gestelde in artikel 21 van het BABW juncto artikel 2, tweede lid, sub a., van de Wvw 1994 kan worden opgemerkt dat met het instellen van een milieuzone waarin brom- en snorfietsen met een DET van 2010 en ouder niet zijn toegestaan het volgende doel worden nagestreefd:

• het voorkomen of beperken van door het verkeer veroorzaakte overlast, hinder of schade alsmede de gevolgen voor het milieu, als bedoeld in de Wet milieubeheer.

Het instellen van de milieuzone is een uitvloeisel van het besluit van het college van B&W van Den Haag inzake “Aanpak schoon vervoer” d.d. 10 oktober 2019; RIS 303606. Het doel van dit maatregelpakket is om de luchtkwaliteit in Den Haag te verbeteren door te streven naar schoon vervoer. Dit maatregelpakket somt de maatregelen op die de gemeente Den Haag heeft genomen en nog wil nemen om dat doel te bereiken. Het instellen van deze milieuzone is dan ook te zien als een onderdeel van dit totale pakket.

Den Haag wil een schone en gezonde stad zijn waar je prettig kunt wonen, werken en recreëren. Daarom werkt Den Haag aan een permanente verbetering van de luchtkwaliteit. In het coalitieakkoord 2019-2022: “Samen voor de stad” (RIS 304121) is opgenomen dat de gemeente Den Haag vanwege de gezondheidseffecten van luchtvervuiling er overal in de stad naar streeft de advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voor luchtkwaliteit te behalen. Om dat te bereiken werkt de gemeente Den Haag aan minder uitstoot en schoner vervoer. Daarnaast wordt in het coalitieakkoord aangegeven: ” Tweetaktbrommers met een bouwjaar ouder dan 2011 zijn in 2020 in heel Den Haag verboden”.

Het onderhavige verkeersbesluit betreft de milieuzone voor brom- en snorfietsen. Door invoering van de milieuzone voor brom- en snorfietsen worden de doelstellingen uit de Wvw 1994 zoals eerder genoemd, gediend.

Het invoeren van de milieuzone is een noodzakelijk en geschikt instrument om het luchtkwaliteitsdoel te bereiken. Dat is in het belang van de gezondheid van bewoners en bezoekers van Den Haag. Dit is de voornaamste reden voor een milieuzone voor brom- en snorfietsen.

Tweetakt brom- en snorfietsen zijn erg vervuilend, zoals blijkt uit rapporten van TNO (2013, 2016, 2017). Dit is schadelijk voor de gezondheid voor inwoners en bezoekers van de stad. Brom- en snorfietsen stoten onder andere koolwaterstoffen, koolmonoxide, fijnstof en stikstofdioxide uit. Onderdeel van de verzameling van koolwaterstoffen zijn de kankerverwekkende stoffen tolueen en benzeen. Benzeen lijkt op basis van WHO richtlijnen bij de huidige samenstelling van uitlaatgassen van brom- en snorfietsen het grootste gezondheidsrisico te leveren.

Bij een brom- of snorfiets met een verbrandingsmotor is de uitstoot van koolwaterstoffen ongeveer 10 tot 100 keer zo hoog als bij een personenauto. Weggebruikers die vlak achter een brom- of snorfiets rijden of stilstaan voor het verkeerslicht, kunnen hoge concentraties van deze stoffen inademen wat schadelijk is voor de gezondheid.

Uit metingen van de GGD Midden-Nederland (2017) blijkt dat brom- en snorfietsen ook bijdragen aan fors hoge concentraties van ultra fijnstof op het fietspad. De metingen gaven verhoogde concentraties weer tot 23%. In tunnels droegen de brom- en snorfietsen circa 40% bij aan de luchtverontreiniging. Brom- en snorfietsen zijn in vergelijking met ander gemotoriseerd verkeer op de weg verantwoordelijk voor de meeste hoge pieken aan uitstoot van ultrafijn stof die zijn gemeten op fietspaden. Sommige brom- en snorfietsen veroorzaakten uitstoot pieken die wel 20 keer hoger zijn dan de achtergrondconcentratie ultrafijn stof.

Effecten op luchtkwaliteit en gezondheid in Den Haag

Uit onderzoek van Royal HaskoningDHV (2019) blijkt dat door het instellen van een milieuzone voor brom- en snorfietsen de luchtkwaliteit in Den Haag kan verbeteren. Een milieuzone voor brom- en snorfietsen heeft substantieel effect op de uitstoot van roet en (ultra) fijnstof. Een milieuzone voor brom- en snorfietsen kan de uitstoot van roet met 3% terugdringen en die van fijnstof (PM2,5) met 4%. Dat is meer dan milieuzones voor andere voertuigen.

Brom- en snorfietsen dragen vooral op lokaal niveau bij aan de uitstoot van roet, koolmonoxide en benzeen/tolueen. Onderzoek in diverse steden laat vooral hoge piekconcentraties zien bij verkeerslichten (Nature, 2014). Dit betekent dat het weren van tweetakt brom- en snorfietsen bijdraagt aan het verminderen van blootstelling aan vervuilende stoffen, met name op fietspaden.

De GGD Midden-Nederland (2017) stelt dat het in het kader van ‘gezonde mobiliteit’ belangrijk is om de luchtkwaliteit voor fietsers te verbeteren. Fietsers dragen zelf niet bij aan luchtverontreiniging, maar ademen wel meer luchtverontreiniging in dan andere weggebruikers doordat zij relatief diep in- en uitademen. Daarnaast ademen fietsers nog eens extra veel uitlaatgassen van brom- en snorfietsen in, vanwege de korte afstand tussen brom-/snorfietsen en fietsers.

Een milieuzone voor deze voertuigen zorgt dan ook voor een vermindering van de uitstoot en verbetering van de luchtkwaliteit en gezondheid van met name fietsers en voetgangers die zich achter brom- en snorfietsen bevinden.

Situatie Den Haag

In Den Haag zijn ongeveer 36.000 brom- en snorfietsen geregistreerd (RDW, 2019). Hiervan is ongeveer een derde bromfiets (te herkennen aan een geel kentekenplaatje, max 45km/u) en twee derde snorfiets (een blauw kentekenplaatje). Het aantal brom- en snorfietsen in Den Haag neemt al jaren toe. Afgelopen jaar een toename van 5,6% (CBS, 2019).

Van de 36.000 brom- en snorfietsen die in Den Haag geregistreerd staan is circa de helft (52%), zo’n 18.500 voertuigen, vóór 2011 voor het eerst op de markt toegelaten (peildatum januari 2019). Het is niet bekend hoeveel van deze voertuigen twee- of viertakt zijn, want dat wordt niet geregistreerd. Naar schatting zijn er enkele duizenden viertakt voertuigen van vóór 2011.

Toelatingscriterium

Uit onderzoek van TNO (2016) blijkt dat de brom- en snorfietsen die in Nederland vanaf 2011 op de markt zijn gekomen en zijn verkocht vooral viertakt zijn.

Invoering van een milieuzone voor brom- en snorfietsen van vóór 2011 betekent dat vrijwel alle tweetaktvoertuigen geweerd worden. Door als toelatingscriterium te kiezen voor de DET 1 januari 2011, wordt ook een deel van de viertakt voertuigen geweerd. Voor deze laatste categorie wordt de mogelijkheid geboden om een ontheffing aan te vragen. Omdat aan het kenteken niet is te zien of het een viertakt is, is hiervoor een bewijs via de dealer nodig.

Omvang milieuzone

De milieuzone voor brom- en snorfietsen gaat, conform het coalitieakkoord, gelden voor de gehele gemeente Den Haag, met uitzondering van de Geestbrug die de Prinses Mariannelaan in Voorburg met de Geestbrugweg in Rijswijk verbindt.

Uit onderzoek van de GGD (2017) blijkt dat de uitstoot van brom- en snorfietsen niet alleen leidt tot verhoogde jaargemiddelde concentraties verontreinigende stoffen, maar zich ook zeer lokaal manifesteert (op het fietspad en voor de stoplichten). Dit beperkt zich niet alleen tot het centrum gebied. Ook in de wijken aan de rand van de stad zijn veel brom- en snorfietsen geregistreerd en worden mensen daar ook blootgesteld aan schadelijke stoffen. Alle inwoners in Den Haag hebben recht op schone lucht. Voorkomen moet worden dat mensen in de ene wijk wel op hun brommer kunnen blijven rijden en mensen uit een naastgelegen wijk niet.

Ingangsdatum

In het coalitieakkoord wordt 2020 genoemd als invoeringsdatum. Om eigenaren van brom- en snorfietsen voldoende tijd en handelingsperspectief te bieden wordt de milieuzone per 1 december 2020 ingevoerd.

Ontheffingenbeleid

De invoering van de milieuzone voor brom- en snorfietsen wordt geflankeerd met een ontheffingenbeleid. Op grond van artikel 87 juncto artikel 62 van het RVV 1990 is het college van burgemeester en wethouders bevoegd ontheffing te verlenen van de geslotenverklaring van de milieuzone.

Rekening houdend met alle belangen wordt het voor een aantal specifiek beschreven situaties en/of omstandigheden wenselijk geacht om een ontheffing te verlenen van de geslotenverklaring van de milieuzone. Het ontheffingenbeleid wordt separaat vastgesteld en daarvoor komen de volgende groepen in aanmerking:

• viertakt voertuigen met een DET van vóór 1 januari 2011;

• historische brom- en snorfietsen (van 30 jaar en ouder), de zogenaamde “oldtimers”;

• brom- en snorfietsen waarvan het gebruik door de houder noodzakelijk is vanwege medische redenen;

• brom- en snorfietsen van vóór 2011 die elektrisch zijn aangedreven;

Bebording milieuzone

Ter uitvoering van de milieuzone is gekozen voor zonaal uitgevoerde borden C13; een geslotenverklaring voor bromfietsen, snorfietsen en gehandicaptenvoertuigen, met in werking zijnde motor met onderbord met daarop “2010 en ouder”.

Tevens wordt een onderbord geplaatst met de tekst “milieuzone” met het symbool van een camera. De tekst op het onderbord “2010 en ouder” voor brom- en snorfietsen betekent dat brom- en snorfietsen met een DET van 2011 en jonger de milieuzone in mogen. Hiermee worden brom- en snorfietsen met DET van 2010 en ouder, geweerd uit de milieuzone. Op het onderbord wordt geen melding gemaakt van uitgezonderde groepen waarvoor ontheffing wordt verleend. De geslotenverklaring zoneborden worden geplaatst op die plekken waar men de milieuzone betreedt.

Belangenafweging

Wij begrijpen dat de onderhavige maatregel ingrijpend is. Voor individuen zijn persoonlijke en voor bedrijven economische belangen in het geding, indien zij beschikken over een voertuig dat de milieuzone niet meer in mag. De maatregel wordt echter genomen in het belang van de gezondheid van alle inwoners en bezoekers van Den Haag. De mogelijke nadelige gevolgen die individuen of bedrijven van het verkeersbesluit ondervinden wegen volgens ons niet op tegen het belang dat is gediend met dit verkeersbesluit, namelijk het verbeteren van de luchtkwaliteit in Den Haag en daarmee het voorkomen van schadelijke gevolgen voor de gezondheid. Bovendien heeft Den Haag een subsidieregeling waarbij mensen een tegoed krijgen voor een duurzamer alternatief als ze hun brom- of snorfiets laten demonteren. Mensen met een smalle beurs krijgen een hoger tegoed.

Op basis van deze kennis vinden wij de leeftijdseis waarmee brom- en snorfietsen van 2010 en ouder worden geweerd, realistisch en redelijk.

Het in artikel 23 van het BABW bedoelde horen van de overige openbare lichamen en wegbeheerders heeft plaatsgevonden.

Het in artikel 24 van het BABW bedoelde overleg met de vertegenwoordiger van de korpschef van de Nationale politie, regionale eenheid Haaglanden, team Verkeer heeft plaatsgevonden.

Het in artikel 25 van het BABW bedoelde bestuurlijke overleg met de bevoegde gezagen ten aanzien van de wegen die door het onderhavige verkeersbesluit rechtsreeks en ingrijpend worden beïnvloed heeft plaatsgevonden.

Zienswijze

Het voornemen om deze verkeersmaatregel(en) in te stellen is gepubliceerd in de Staatscourant en het Gemeenteblad, en heeft gedurende een periode van vier weken, van 27 februari 2020 tot en met 25 maart 2020, ter inzage gelegen teneinde belanghebbenden in de gelegenheid te stellen een zienswijze daarop kenbaar te maken. Het rapport dat verslag doet van deze inspraakprocedure is als bijlage bij dit besluit gevoegd. Het vat de ingediende zienswijzen samen en geeft de beantwoording van de zienswijzen weer. Ten opzichte van het concept is er een wijziging aangebracht. De Geestbrug die de Prinses Mariannelaan in Voorburg met de Geestbrugweg in Rijswijk verbindt en op de rand van Haags grondgebied staat maakt geen deel uit van de milieuzone.

Besluitvorming

Het college van burgemeester en wethouders van Den Haag,

gelet op:

• de Wegenverkeerswet 1994;

• het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990;

• het Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer;

• de Algemene wet bestuursrecht;

gelezen:

• de op 18 november 2019 ontvangen brief van de Politie Den Haag, Dienst Regionale Operationele Samenwerking, Afdeling Infrastructuur, Team Verkeer, kenmerk ODW00174VKZ19;

• de bestuurlijke overleggen met de bevoegd gezagen ten aanzien van de wegen die door het onderhavige verkeersbesluit rechtsreeks en ingrijpend worden beïnvloed;

• het advies van de wegbeheerder van de gemeente Den Haag;

besluit

• vast te stellen het volgende Verkeersbesluit brom- en snorfietsen Den Haag 2020:

• I. alle wegen in de gemeente Den Haag, met uitzondering van de Geestbrug die de Prinses Mariannelaan in Voorburg met de Geestbrugweg in Rijswijk verbindt, met ingang van 1 december 2020 gesloten te verklaren voor bromfietsen en snorfietsen door het plaatsen van zoneborden conform model C13z en C13ez van bijlage 1 van het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens, met onderborden waarop is aangegeven voor welke leeftijdscategorie deze borden gelden door middel van de tekst “2010 en ouder” en met daaronder onderborden met de tekst “milieuzone” met het symbool van een camera;

• II. dat dit besluit in werking treedt op 1 december 2020.

Den Haag, 19 mei 2020,

Het college van burgemeester en wethouders,

de secretaris a.i.,

Ilma Merx

de wnd. burgemeester,

Johan Remkes

BEZWAAR

Bent u het niet eens met dit besluit? En bent u belanghebbende? Dan kunt u een bezwaarschrift indienen.

Stuur dit uiterlijk binnen zes weken na de datum bekendmaking van het besluit in.

Maakt u gebruik van internet? Dien uw bezwaarschrift dan in via www.denhaag.nl/bezwaar. U heeft hiervoor DigiD nodig. Op www.denhaag.nl/bezwaar vindt u meer informatie. E-mailen kan niet.

Beschikt u niet over internet, dan kunt u het bezwaarschrift ook opsturen naar het volgende adres:

Burgemeester en wethouders van Den Haag,

AWB / bezwaar

Postbus 12 600

2500 DJ DEN HAAG

Vermeld in uw bezwaarschrift:

naam, adres, telefoonnummer (waar wij u overdag kunnen bereiken) en emailadres;

de datum en handtekening;

een duidelijke omschrijving van het besluit waartegen u bezwaar maakt. Stuur een kopie van het besluit mee en noem het kenmerk;

de argumenten voor bezwaar.

Dient u namens iemand anders het bezwaar in? Stuur dan een schriftelijke en ondertekende verklaring (volmacht) mee waaruit blijkt dat u namens die persoon het bezwaar mag indienen.

Bij een spoedeisend belang kunt u na het indienen van een bezwaarschrift een verzoek om voorlopige voorziening indienen bij de rechtbank Den Haag.