Besluit van de Staatssecretaris van Economische Zaken van 9 februari 2016, nr. 16009225, houdende tijdelijke vrijstelling op grond van artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden ter bescherming van de biologische teelt van appel en peer tegen schurft (Tijdelijke vrijstelling ter bescherming van de biologische teelt van appel en peer tegen schurft 2016)

De Staatssecretaris van Economische Zaken,

Handelende in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu;

Gelet op artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden en artikel 53 van de Verordening (EG) nr. 1107/2009 van het Europese Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen en tot intrekking van de Richtlijnen nr. 79/117/EEG en 91/414/EEG van de Raad (PbEU 2009, L 309);

BESLUIT:

Artikel 1

Tijdelijke vrijstelling als bedoeld in artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden en artikel 53 van Verordening (EG) nr. 1107/2009 wordt verleend voor het gebruik van VitiSan ter bescherming van de biologische teelt van appel en peer tegen schurft (Venturia spp).

Artikel 2

De vrijstelling is slechts van toepassing indien de gebruiksvoorschriften in de bijlage bij dit besluit worden nageleefd.

Artikel 3

Dit besluit treedt in werking op 1 april 2016 en vervalt op 29 juli 2016.

Artikel 4

Dit besluit wordt aangehaald als: Tijdelijke vrijstelling ter bescherming van de biologische teelt van appel en peer tegen schurft, 2016.

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Staatssecretaris van Economische Zaken, M.H.P. van Dam

Bezwaar

Als u het niet eens bent met deze beslissing, kunt u binnen zes weken na dagtekening van dit besluit digitaal of schriftelijk een bezwaarschrift indienen.

Een digitaal bezwaarschrift kunt u indienen via ‘mijn.rvo.nl’. Om in te loggen heeft u uw gebruikerscode en wachtwoord nodig, voor de ondertekening een TAN-code. Bij een digitaal bezwaarschrift stuurt u een kopie van dit besluit mee als pdf-bestand of u stuurt een kopie per post na.

Als u schriftelijk bezwaar wilt maken, stuurt u het ondertekende bezwaarschrift naar de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, afdeling Juridische Zaken, Postbus 40219, 8004 DE Zwolle. Bij een schriftelijk bezwaar stuurt u een kopie van dit besluit mee met uw bezwaarschrift.

Op mijn.rvo.nl/bezwaar vindt u meer belangrijke informatie over het digitaal en schriftelijk indienen van een bezwaarschrift.

Meer informatie

Heeft u nog vragen over uw bezwaarschrift, kijk dan op de website: mijn.rvo.nl. of bel: 088 042 42 42 (lokaal tarief).

BIJLAGE: WETTELIJK GEBRUIKSVOORSCHRIFT VITISAN

Wettelijk Gebruiksvoorschrift

Toegestaan is uitsluitend het professionele gebruik als schimmelbestrijdingsmiddel door middel van een gewasbehandeling in de volgende toepassingsgebieden (volgens Definitielijst toepassingsgebieden versie 2.0, Ctgb juni 2011) onder de vermelde toepassingsvoorwaarden.

Toepassingsvoorwaarden

Toepassingsgebied	Type toepassing	Te bestrijden organisme	Dosering (middel) per toepassing	Maximale dosering (middel) per toepassing	Maximaal aantal toepassingen per teeltcyclus of per 12 maanden	Maximaal aantal liter/kg middel per ha per teeltcyclus of per 12 maanden	Minimum interval tussen toepassingen in dagen	Veiligheidstermijn in dagen of uiterst gewasstadium waarop toegepast mag worden
Appel	gewasbehandeling	Appelschurft^1	0,50%	7,5 kg/ha	6 toepassingen per 12 maanden	45 kg/ha	3	–
Peer	gewasbehandeling	Perenschurft^2	0,50%	7,5 kg/ha	6 toepassingen per 12 maanden	45 kg/ha	3	–

¹ Venturia inaequalis

² Venturia pyrina

• Let op: dit middel kan schadelijk zijn voor natuurlijke vijanden.

• Raadpleeg uw leverancier van natuurlijke vijanden over het gebruik van dit middel in combinatie met het gebruik van natuurlijke vijanden.

TOELICHTING

1 Algemeen

Artikel 53 van Verordening (EG) nr. 1107/2009 van het Europese Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen en tot intrekking van de Richtlijnen nr. 79/117/EEG en nr. 91/414/EEG van de Raad (PbEU 2009, L 309) (hierna: Verordening (EG) nr. 1107/2009) en artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Wgb) maken het mogelijk in bijzondere omstandigheden tijdelijke vrijstelling te verlenen van het verbod om een niet toegelaten gewasbeschermingsmiddel binnen Nederland te brengen, op de markt te brengen, voorhanden te hebben of te gebruiken.

Tijdelijke vrijstelling kan worden verleend als een maatregel nodig blijkt voor een gecontroleerd en beperkt gebruik ter beheersing van een noodsituatie die op geen enkele andere redelijke manier te bestrijden is.

Deze tijdelijke vrijstelling laat de regels die gelden voor de biologische productiemethode onverlet.

2 Adviezen

2.1 Noodsituatie

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft een advies opgesteld waarin de vraag wordt beantwoord of er sprake is van een noodsituatie.

Gevaar

Schurft tast scheuten, bladeren en vruchten aan. Bij bladaantasting vermindert de fotosynthese en kan er bladval optreden. Dit gaat ten koste gaat van de productie. Vroeg in het jaar aangetaste vruchten worden misvormd of vallen vroegtijdig af. Op de vruchten veroorzaakt schurft doffe vlekken en aangetaste vruchten vallen bij de afzet in een lagere kwaliteitsklasse (industriefruit). De mate waarin schade optreedt is afhankelijk van de ziektedruk en van de weersomstandigheden. Wanneer het middel VitiSan niet beschikbaar is kan de schade door schurft 5.000 euro per hectare bedragen voor peer en 4.000 euro per hectare voor appel. Een landbouwtechnisch doelmatige biologische teelt van appel en peer in Nederland wordt bedreigd door onvoldoende bestrijding van schurft.

Alternatieven

Rassenkeuze en gezond uitgangsmateriaal zijn in de teelt methoden om aantasting zoveel mogelijk te voorkomen. Daarnaast zijn er een aantal bedrijfshygiënische maatregelen die aantasting moeten tegengaan, zoals het versnipperen van het afgevallen blad voor de winter en het gerichte snoeien om een open boomstructuur te creëren en het weghalen aangetaste takken. Er zijn waarschuwingssystemen beschikbaar om het infectiemoment vast te stellen. Telers passen dit toe om het juiste bestrijdingsmoment te bepalen. Er zijn middelen op basis van zwavel toegelaten in de biologische teelt ter bescherming van de teelt van appel en peer tegen schurft. Deze middelen hebben een preventieve werking en geen curatieve werking. Middelen op basis van zwavel kunnen onder koude weersomstandigheden minder werkzaam zijn, regenen gemakkelijk van het blad en kunnen onder warme weersomstandigheden schade veroorzaken aan de vruchten waardoor deze van de boom vallen. Zowel zwavel als kaliumwaterstofcarbonaat hebben een negatief effect op roofmijten, de natuurlijke vijanden van de fruitspint.

Een landbouwtechnisch doelmatige biologische teelt van appel en peer is met het beschikbare pakket aan maatregelen en middelen niet mogelijk.

Bijzondere omstandigheden

De aanvraag voldoet aan de eis van bijzondere omstandigheden. De toelatinghouder en sector leveren inspanningen om te komen tot een toelating.

Er is perspectief voor de toelating van VitiSan in de biologische teelt van appel en peer in Nederland waardoor een kortstondig noodverband gerechtvaardigd is.

Conclusie

De NVWA komt tot volgende conclusies:

• een landbouwkundig doelmatige biologische teelt van appel en peer in Nederland wordt bedreigd als schurft niet of onvoldoende bestreden kan worden;

• een landbouwkundig doelmatige biologische teelt van appel en peer is in Nederland met het beschikbare pakket aan maatregelen en middelen niet mogelijk;

• er is perspectief op een reguliere toelating voor het bestrijden van schurft in de biologische teelt van appel en peer in Nederland.

De tijdelijke vrijstelling van VitiSan voor het bestrijden van schurft in de biologische teelt van appel en peer voldoet aan de criteria voor een noodsituatie.

2.2 Risicobeoordeling

Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) heeft een advies opgesteld waarin de vraag wordt beantwoord of er sprake is van aanvaardbare risico’s.

Humane toxiciteit

Voldoet aan de eisen.

Volksgezondheid

Voldoet aan de eisen.

Gedrag in het milieu

Voldoet aan de eisen.

Ecotoxiciteit

Voldoet aan de eisen voor het aspect ecotoxiciteit voor vogels, bijen en actief slib.

Voor de overige aspecten (waterorganismen, zoogdieren, niet-doelwit arthropoden, regenwormen, bodemmicro-organismen, niet-doelwit planten) is onvoldoende informatie beschikbaar om de effecten en het risico te beoordelen.

Conclusie

Gezien de duur van de tijdelijke vrijstelling en het geringe risico dat ook op Europees niveau voor deze werkzame stof is geconstateerd, vindt het College vrijstelling van VitiSan voor het aangevraagde gebruik aanvaardbaar als de volgende risicobeperkende maatregel in het Wettelijk Gebruiksvoorschrift wordt opgenomen:

• Let op: dit middel kan schadelijk zijn voor natuurlijke vijanden. Raadpleeg uw leverancier van natuurlijke vijanden over het gebruik van dit middel in combinatie met het gebruik van natuurlijke vijanden.

Advies

Het College adviseert tijdelijke vrijstelling van het gewasbeschermingsmiddel VitiSan voor het bestrijden van schurft in de biologische teelt van appel en peer te verlenen onder vermelding van de hierboven genoemde risicoreducerende maatregel.

3 Overwegingen

Een tijdelijke vrijstelling van het gewasbeschermingsmiddel VitiSan is gewenst, omdat zonder deze vrijstelling de biologische teelt van appel en peer op geen enkele andere redelijke wijze te bescherming is tegen schurft. Hierdoor wordt de doelmatige biologische teelt van appel en peer bedreigd.

Belanghebbenden spannen zich in om op korte termijn te beschikken over een regulier toegelaten gewasbeschermingsmiddel.

In het Wettelijk Gebruiksvoorschrift (zie bijlage bij dit besluit) is de risicobeperkende maatregel overgenomen die door het Ctgb is voorgesteld.

4 Besluit

De adviezen van de NVWA en het Ctgb overnemend, heb ik in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, besloten om op grond van artikel 38 van de Wgb tijdelijke vrijstelling te verlenen voor het gebruik van het gewasbeschermingsmiddel VitiSan voor het bestrijden van schurft in de biologische teelt van appel en peer.

Dit besluit treedt in werking op 1 april 2016 en vervalt op 29 juli 2016.

De Staatssecretaris van Economische Zaken, M.H.P. van Dam